ترکیبات آلی فرار نقش مهمی در موفقیت بعضی از گونه های بیوکنترلیTrichoderma از طریق عمل آنتی بیوتیکی علیه کپکهای بیماریزای گیاهی داشته اند. از اینرو مطالعه حاضر با هدف شناسایی الگوی ترکیبات فرار در فضای فوقانی کشت جدایه ای از T. asperellum روی محیط کشت سیب زمینی- دکستروز- آگار با استفاده از تکنیک ریز استخراج از فاز جامد همراه با کروماتوگرافی گازی-طیف سنجی جرمی صورت گرفت. این جدایه در آزمایشهای قبلی کنترل خوبی برای بیمارگر Botrytis cinerea عامل کپک خاکستری توت فرنگی در آزمون تولید ترکیبات فرار نشان داده بود. مجموعاً 34 ترکیب آلی فرار متعلق به کلاسای ترکیبات آلی اترها، استرها، الکل ها، آلکن ها، آلکان ها،آلکین ها، اسیدهای آلی، کتونها، آلدئیدفوران ها، مونوترپنها، سزکوئی ترپنها، پیرازینها و ترکیبات گوگردی آلی شناسایی شدند. ترکیبات شیمیایی خالص و سنتز شده شش ترکیب یا بیشترین فراوانی در این مخلوط ( شامل ایزوبوتریک اسید، 1، 3، 5، 7- سیکلواکتاتترائن، دی متیل سولفید،1-بوتانول-3-متیل استات، پارا-منتا-6،8، دین- ال- استات(کارویل استات) و فنیل اتیل الکل تهیه و در هفت غلظت و سه تکرار برای هر غلظت در آزمایش زیست سنجی برای بازداری از رشد میسیلیوم و جوانه زنی کنیدی B. cinerea در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد استفاده قرار گرفتند. پس از نگهداری به مدت 3 روز(آزمایش بازداری از رشد میسیلیوم) یا 12 ساعت(آزمایش بازداری جوانه زنی کنیدی) درC°20، نتیجه تجزیه آماری داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS دو ترکیب ایزوبوتریک اسید و دی متیل سولفید را با غلظت بازدارندگی 50%(IC50) 26.5 و 10 میکرولیتر بر لیتر، به ترتیب در بازداری از رشد میسیلیوم و جوانه زنی کنیدی B. cinerea موثرترین این ترکیبات تشخیص داد.
