تقریباً هر تصمیم اقتصادی مستلزم ریسک است. در شرایط عدم قطعیت و نااطمینانی، تمایل به ریسک پذیری بر تصمیمات اخذ شده و نتایج اقتصادی ناشی از آن تأثیر می گذارد. ساختار ترجیحات ریسک یکی از مهم ترین سازه های نظریه های اقتصادی و روان شناختی انتخاب است. در سطح فردی، میزان گرایش افراد به ریسک، تعیین کننده سطح پس انداز، سرمایه گذاری در بخش های مختلف، انتخاب نوع شغل و سایر تصمیمات فردی است. در سطح کلان، این تصمیمات سطح خرد، می تواند متغیرهای اقتصاد کلان را تحت تأثیر قرار دهد. ترجیحات ریسک به عوامل بسیاری وابسته است؛ اما به منظور ساده سازی در ادبیات کلاسیک با ضریب ریسک گریزی خلاصه می شود. بسیاری از تئوری های اقتصادی و مالی، به صورت ضمنی فرض کرده اند، پارامتر ریسک گریزی ثابت بوده و طی زمان تغییر نمی کند. با این حال، به نظر می رسد، شوک های مالی و سلامت بر میزان ریسک گریزی افراد، اثرگذار باشد و درنتیجه ریسک گریزی اقتصاد طی زمان دچار تغییر شود. هدف از این پژوهش برآورد سری زمانی پارامتر ریسک گریزی، بررسی ماهیت و عوامل موثر برآن و نقش آن در وقوع بحران های ارزی و بازار سهام در اقتصاد ایران است. جهت برآورد سری زمانی شاخص ترجیحات ریسکی از روش گارچ در میانگین و فیلتر کالمن استفاده شده است. نتایج نشان می دهد، ریسک گریزی طی زمان ثابت نبوده و ماهیت ضدادواری دارد؛ به این معنی که طی دوره رکود، ریسک گریزی افزایش و طی دوره های رونق، کاهش می یابد. تحلیل علیت بین ریسک گریزی و ادوار تجاری نشان داد، جهت علیت از ریسک گریزی به سمت ادوار تجاری است. در ادامه الگوهایی برای بحران ارزی و بازار سرمایه با تاکید بر نقش ریسک گریزی ارائه شد. برآورد این الگوها به روش سوئیچینگ مارکف شواهدی در حمایت از تأثیر ریسک گریزی در وقوع بحران های ارزی و بازار سرمایه در ایران ارائه می دهد. در نهایت شاخص شدت تحریم به روش تحلیل عاملی در اقتصاد ایران استخراج و اثر آن به همراه سایر متغیرهای دموگرافیکی، اجتماعی و اقتصادی بر سطح ریسک گریزی در اقتصاد تجزیه وتحلیل شد. یافته ها نشان می دهد، افزایش در متوسط سنی جمعیت، نرخ اجاره نشینی، نابرابری درآمد، نوسانات تولید ناخالص داخلی و تشدید تحریم ها منجر به افزایش سطح ریسک گریزی در اقتصاد می شود و افزایش رشد اقتصادی، نرخ شهرنشینی، بعد خانوار، نسبت جنسیتی مردان در جامعه، متوسط سهم متأهلین ا
