زمینه مطالعاتی: سلنیوم جایگاه ویژه ای در بین آنتی اکسیدان های طبیعی دارد و از اکسیداسیون ساختار های سلولی جلوگیری می کند. هدف: این آزمایش به منظور بررسی اثر منابع مختلف سلنیوم بر فراسنجه های خون و پاسخ آنتی اکسیدانی در گاو های شیری هلشتاین تغذیه شده با جیره های غنی از چربی انجام شد. روش کار: 12 راس گاو هلشتاین با میانگین تولید 4±40 کیلوگرم شیر در روز در قالب طرح مربع لاتین ادغام شده ناقص با 4 تیمار و3 تکرار به ازای هر تیمار، مورد استفاده قرار گرفتند. آزمایش در 3 دوره 28 روزه با 4 تیمار شامل: 1) جیره پایه محتوی 20% پنبه دانه بدون مکمل سلنیوم؛ 2) جیره پایه + 3/0 قسمت در میلیون سلنیوم معدنی، سلنیت سدیم؛ 3) جیره پایه +3/0 قسمت در میلیون سلنیوم آلی، مخمر غنی از سلنیوم و 4) جیره پایه +3/0 قسمت در میلیون نانو سلنیوم) اجرا شد. میزان تولید شیر ثبت شد و در روز های صفر و پایانی هر دوره، نمونه گیری از خون انجام شد. نتایج: نتایج نشان داد که افزودن سلنیوم اگرچه تغییری در مصرف ماده خشک ایجاد نکرد اما باعث افزایش تولید شیر و شیر تصحیح شده برای 4 درصد چربی شد (05/0p<)، افزودن سلنیوم به جیره تأثیری بر غلظت گلوکز، ازت اوره ای، کراتنین، پروتئین تام، آلبومین و گلوبولین خون گاو های شیری نداشت. استفاده از سلنیوم بویژه نوع آلی و نانو آن موجب کاهش غلظت متابولیت های چربی و فعالیت آنزیم های آلکالین فسفاتاز و آسپارتات آمینوترانسفراز سرم و افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی خون گاو های شیری شد (05/0p<). نتیجه گیری نهایی :بطور کلی نتایج این مطالعه نشان داد که افزودن 3/0 قسمت در میلیون سلنیوم به جیره های حاوی سطوح بالایی از منابع چربی غیر اشباع باعث کاهش معنی دار غلظت چربی های مضر سرم و افزایش فعالیت آنتی-اکسیدانی آن می شود، که بازتاب آن در بهبود توان تولیدی گاو ها مشاهده میشود.
