بهروز رفیعی

شناسایی تنش لازم برای شروع و گسترش ریز ترکهای ناشی از تنش در توده سنگهای شکننده، نقشی اساسی در پیش بینی رفتار بلندمدت توده سنگ میزبان حفاریهای زیرزمینی ایفا میکند. مقاومت پوسته شدگی ) Spalling ( را میتوان از طریق تعیین سطوح تنش آغاز ترک ) ciσ ( و آسیب ترک ) cdσ ) حاصل از آزمایشهای فشاری تک محوری تخمین زد. ا ین پژوهش با هدف برآورد آستانه های آسیب تنش، از نرم افزار کد جریان ذرات ) PFC2D ( بهره برده است. بدین منظور، مدلسازی عددی پنج نوع ماسه سنگ مختلف با استفاده از مدل پیوند مسطح ) FJM ( در محیط PFC انجام شد. برای ارزیابی صحت مدلها، نتایج شبیه سازیها با داده های آزمایشگاهی مقایسه شدند. بر اساس تحلیلها، نسبت تنش آغاز ترک ( ciσ ( به مقاومت فشاری تک محوری ) UCS ( در مدلهای عددی در بازه 39 / 0 تا 55 / 0 قرار داشت. این یافته نشان میدهد که ر یزترکها در محدوده تنشی 39 / 0 تا 55 / 0 برابر مقاومت فشاری تک محوری، شروع به شکل گیری میکنند. همچنین، آستانه تنش آسیب ترک ) cdσ ( در مدلهای عددی معادل 85 ، 63 ، 126 ، 114 و 149 مگاپاسکال به ترتیب برای پنج مدل بدست آمد که برابر با 85 / 0 تا 93 / 0 مقاومت فشاری تک محوری نمونه های ماسه سنگی است.