امروزهاستفاده از بستهبندیهای پالستیکی در مواد غذایی، بهدلیل عدم تجزیهپذیری و دوام طوالنی در محیط زیست و همچنین آزادسازی مواد سمی به درون غذا و حتی محیط زیست، موجب نگرانی مصرفکنندگان شده است.با توجه به این نگرانی،طراحی و ساخت بستهبندیهای زیست تخریبپذیر با منشاءطبیعی،بیش از پیشبااستقبال پژوهشگرانهمراه شد. برای تولید این نوع بستهبندیها میتوان از ترکیبات طبیعی حاصل از پسماندهای مواد غذاییاستفادهکرد. بسیاری از این پسماندها،حاوی ترکیبات آنتیاکسیدانیو ضدمیکروبیهستند که میتوانند موجب تأخیر در فساد مواد غذایی و افزایش ماندگاری آنها شوند. این نوع ضایعات،حاوی رنگدانههای نشانگرنیزهستند که با تغییرات فاکتورهاییهمچونpH، گازهای دیاکسیدکربن، ترکیبات نیتروژنی فرار، دما و زمان تغییر رنگ میدهند و میتوانند در تولید بستهبندیهای هوشمند در مواد غذایی بهکار روند.درایننوشتار،انواع پسماندهایبهکاررفته در بستهبندیمواد غذاییوهمچنین نوع ماده مؤثرهآنها و خواصی که در ماده غذایی بستهبندیشده از خود نشان دادهاند، معرفیمیشوند.برای جمعآوری این مطالباز اوایل اسفندماه 1402تا اواخر تیرماه1403،تعداد203مقاله از موتورهای جستوجوگرGoogle Scholar،ScienceDirect،MDPI،Cite- Seer،Springer، پایگاه مرکز اطالعات علمی جهاد دانشگاهی(SID)و سیویلیکا دریافت و مطالعه شد که از بین آنها99منبع مورد استفادهقرار گرفت.رهاوردمطالعهحاضراین استکه از پسماندهای طبیعی که روزانه بهطور گستردهای در دنیا تولید و دور ریخته میشوند، میتوان مواد زیستفعال نظیر ترکیبات ضدمیکروب، آنتیاکسیدان، نشانگر، بیوپلیمرهای پروتئینی، پلی- ساکاریدی و لیپیدی را شناسایی و استخراجکردو از آنها در تولید بستهبندیهای ایمن، مقرونبهصرفه، در دسترس، فعال و هوشمند برای حفظ کیفیت و افزایش ماندگاری مواد غذاییبهره برد. این بستهبندیهای زیستتخریبپذیر، جایگزینی مناسب برای انواع بستهبندیهای پرچالش پالستیکیکنونیپیشنهاد میشوند.
