آغاز توجه به حقوق گروه های اقلیت به عنوان بخشی از حقوق بشر و به عنوان یکی از مباحث بین المللی به قرن نوزدهم میلادی بر می گردد که در قرن بیستم به اوج خود رسید. از آنجائی که نظام های حقوقی بر پایه رای اکثریت شکل می گیرد و رعایت حقوق اقلیت ها در این نظام ها از دغدغه های مهم حقوق بشر است، جایگاه گروه های اقلیت در نظام های متأثر از اسناد بین المللی و نظام الهی انعکاس یافتهِ در عهدنامه مالک اشتر (نامه 53 نهج البلاغه) چگونه است؟ بر این اساس پژوهش حاضر با روش کتابخانه ای؛ توصیفی - تحلیلی به مطالعه تطبیقی و وجوه تمایز دو نظام مذکور پرداخته و حاصل اینکه در حکومت امام علی علیه السلام یعنی؛ هزار سال پیش تر از سایر جوامع به حقوق اقلیت ها توجه شده است و در نظام علوی سعی بر کاهش فاصله های میان اقلیت ها شده است. بر اساس سیره حکومتی و فرمایشات امام علی علیه السلام در نهج البلاغه بویژه عهدنامه مالک اشتر تعهدات حقوقی نسبت به اقلیت ها ایجابی و الزامی است و در وضع حقوق اقلیت ها به جوانب (مادی و معنوی) انسان توجه شده است اما در اسناد بین المللی ضمن پر رنگ جلوه دادنِ مرزهای بین گروه های اقلیت، حقوق اقلیت ها بر اساس اصالت فردی است و تعهدات دولت ها در معاهدات سلبی است.
