چکیده: حق مالکیت به عنوان کامل ترین نوع حق عینی که ارتباط مستقیم با اموال دارد، در یک تقسیم بندی به مالکیت مستقر و مالکیت متزلزل تقسیم می گردد. مالکیت متزلزل تفاوت حقیقی و ماهوی با مالکیت در حالت استقرار ندارد، لیکن با وجود این مالکیت متزلزل واجد اوصاف و عناصری است که باعث تفاوت بین این دو مالکیت و تقسیم مالکیت به این دو نوع می گردد و همچنین اوصاف مالکیت در مالکیت متزلزل با چالش و تغییراتی مواجه است. مالکیت متزلزل مصادیق زیادی همچون مالکیت طرفین عقد خیاری، مالکیت زوجه بر نصف مهرالمسمی قبل از مواقعه، مالکیت راهن و غیره در فقه و حقوق ایران و مصر دارد و مفهوم آن با بررسی و تحلیل همین مصادیق است که شناخته می شود. همچنین نهادهایی وجود دارد که شباهت زیادی با مالکیت متزلزل دارند مانند، مالکیت موقت، مالکیت در عقود غیر نافذ و غیره، لیکن تحلیل آن ها مغایر بودن آن ها با مالکیت متزلزل را آشکار می کند. در هر یک از مصادیق مالکیت متزلزل، عامل خاصی سبب متزلزل شدن مالکیت می باشد (به عنوان مثال: در عقد خیاری، سبب متزلزل شدن مالکیت طرفین وجود خیار است و یا در مالکیت متزلزل راهن، سبب متزلزل بودن وجود عقد رهن می باشد) چون در هر مصداق شرایط و اوضاع مالکیت با مصادیق دیگر متفاوت است و به موجب همین امر بعضی از احکام و آثار مالکیت متزلزل در هر یک از این مصادیق متفاوت با سایر می باشد. یکی از آثار مالکیت متزلزل، محدود شدن تصرفات مالک می باشد و چنانچه مالک بر خلاف آن عمل کند، تصرفات او در برابر ذیحق نسبت به موضوع مالکیت متزلزل غیر قابل استناد است و موقوف به اجازه ذیحق می گردد.
