چکیده: امروزه خلاقیت (یا تولید ایده) و نوآوری (یا اجرای ایده) برای توسعه و موفقیت سازمانی ضروری هستند و تأثیر مهمی بر بهبود عملکرد سازمانی دارند. به همین دلیل، تحقیق درباره خلاقیت و نوآوری کارکنان در حوزه رفتار سازمانی بسیار فراگیر شده است. این پژوهش باهدف بررسی عوامل فردی و سازمانی مؤثر بر خلاقیت و نوآوری کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان همدان انجام گرفت. عوامل فردی بررسی شده در این تحقیق سرمایه روان شناختی، خودکارآمدی خلاقانه، انگیزه درونی، شخصیت پویا، هوش هیجانی و تعهد حرفه ای بود. همچنین از بین عوامل سازمانی، رهبری تحول آفرین، جو سازمانی، فرهنگ سازمانی و حمایت سازمانی موردبررسی قرار گرفت. این مطالعه ازنظر هدف کاربردی، ازنظر روش گردآوری داده ها، پیمایشی و ازنظر روش تحلیل داده ها، از نوع تحقیقات توصیفی است. در این پژوهش از پرسش نامه های استاندارد به عنوان ابزار گردآوری داده های موردنیاز استفاده شد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان همدان می باشد (400=N) که بر اساس جدول مورگان 178 نفر از آن ها از طریق نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. داده های جمع آوری شده با استفاده از دو نرم افزار SPSS،SmartPLS و آزمون های آماری مختلف مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل همبستگی نشان داد بین همه ی عوامل فردی با عملکرد خلاقانه و رفتار نوآورانه کارشناسان همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. در بین عوامل سازمانی، تنها رهبری تحول آفرین با عملکرد خلاقانه همبستگی مثبت و معنی داری داشت. ولیکن همه ی متغیرهای سازمانی با رفتار نوآورانه کارشناسان همبستگی مثبت و معنی داری داشتند. بر اساس نتایج به دست آمده از تحلیل معادلات ساختاری، مدل پژوهش 57% واریانس عملکرد خلاقانه و 61% رفتار نوآورانه کارشناسان کشاورزی را تبیین می کند. نتایج نشان داد که سرمایه روان شناختی و شخصیت پویا با عملکرد خلاقانه و رفتار نوآورانه کارشناسان از طریق خودکارآمدی خلاقانه رابطه غیرمستقیم معنی داری داشتند. بر اساس نتایج به دست آمده، مدیران باید اقدامات لازم برای بهبود سرمایه روان شناختی، شخصیت پویا و خودکارآمدی خلاقانه کارکنان را مدنظر قرار دهند تا از این طریق بتوانند عملکرد خلاقانه و رفتار نوآورانه ی آن ها را بهبود دهند.
