اشرف ترکیان

ناحیه قینرجه-انگوران در محل تلاقی پهنه‌های ساختاری ارومیه-دختر و سنندج-سیرجان، در شمال‌غرب ایران جای دارد. در این ناحیه دنباله‌های نفوذی با سن تریاس میانی-ژوراسیک بالایی شامل توده دیوریت-مونزودیوریت قراول‌خانه، واحد کوارتز پورفیری کوه بلقیس و توده گرانودیوریت قینرجه رخنمون دارند. این پژوهش به واکاوی داده‌های ژئوشیمی سنگ‌کل و شیمی بلور آپاتیت در دنباله‌های نفوذی ذکر شده برای دستیابی به تحولات ژئوشیمیایی-فلززایی ماگما و مقایسه شاخص‌های باروری توسط درون‌یابی عناصر کمیاب می‌پردازد. توده‌های مورد بررسی با دمای همگنی زیرکن (TZr) کمتر از °C 900 و ماهیت متاآلومین تا کمی پرآلومین (A/CNK = 0.5-1.2) متعلق به سری کالک‌آلکالن هستند که شواهد گرانیتوئیدهای نوع‌ I (Na2O/K2O = 0.8-2.0) در کمربندهای حاشیه فعال قاره‌ای (غنی-شدگی LILE نسبت به HFSE همراه بی‌هنجاری‌های P، Nb و Ti) را نشان می‌دهند. تمرکز ΣREE، نسبت LREE/HREE و محتوای LILE (شامل مجموع عناصر Rb، Ba، Th، U، K و Pb) در گرانودیوریت‌های قینرجه به‌طور متوسط دوبرابر توده‌های دیگر تعیین شده که با جایگیری در عمق 20 تا 30 کیلومتری پوسته (Sr/Y = 10-20)، نسبت Rb/Sr سنگ‌کل کمتر از 4/0 و محتوایFeO حدود wt% 4، ویژگی اسکارن‌های کانه‌دار را نشان می‌دهد. طبق شواهد ریزکاوالکترونی، آپاتیت‌های گرانیتوئید قراول‌خانه با تمرکز بالای فلوئور (F = 2.2-2.7) به‌طور مستقیم از ماگمای نخستین و آپاتیت‌های کوه بلقیس با تغییرات بالای کلر (Cl = 0.52-0.65) در نتیجه تبادلات وسیع سیال-سنگ میان توده کوارتزپورفیری و سیال گرمابی، شکل گرفته‌اند. در مجموع، توده گرانودیوریتی قینرجه و پس از آن گرانیتوئید قراول‌خانه بیشترین شباهت را با الگوی پتروژنز-فلززایی توده‌های مولد ذخایر اسکارن آهن نشان می‌دهند