قضات نگهبانان اصلی عدالت، امنیت و احقاق حقوق مردم هستند، به این خاطر برای ایفای وظیفه خطیر و مهم خویش باید استقلال داشته باشند. در نظام کیفری که قاضی باجان، مال، حیثیت و ناموس مردم سروکار دارد، استقلال قاضی اهمیت بیشتری پیدا می کند. و همواره مورد تأکید اسناد بین المللی حقوق بشری و از معیارهای دادرسی عادلانه است؛ و به معنای نفی مداخله یا تأثیرگذاری نیروهای ناصالح در اعمال قضایی، اعم از صدور رأی یا اجرای آن است؛ و یکی از ابزارهای تأمین کننده ی، بی طرفی قاضی است، ولی حفظ استقلال قاضی الزاماً به حفظ بی طرفی نمی انجامد و مراد از بی-طرفی آن است که دادگاه بدون تمایل به طرفی از اطراف دعوا در چهارچوب مقررات قانونی بر مبنای وجدان آگاه به تحلیل و توصیف قضایی واقعه بپردازد. بررسی استقلال و بی طرفی قاضی در دو مرحله مهم از مراحل فرآیند کیفری، مرحله تحقیقات مقدماتی با مرحله دادرسی، نقاط قوت و ضعف را مشخص می کند. استقلال قضایی مطلق نیست و با محدودیت های روبه رو است. در کنار عوامل تهدیدکننده ی استقلال و بی طرفی نظام مسئولیت قضایی نیز در قالب مسئولیت مدنی، مسئولیت انتظامی و مسئولیت کیفری برای قضات مورد بررسی قرار گرفت. در مورد استقلال و بی-طرفی در قانون اساسی و قوانین عادی ایران تحولاتی رخ داده است که ضروری است، قوانین تهدیدکننده ی استقلال و بی طرفی اصلاح گردد. تا اینکه قضات بتوانند بدون واهمه حکم ها ی مربوطه را صادر نماید.
