علی سپهری

آلودگی پلاستیک‌ها در محیط های آبی و خاکی به یک مسئله زیست محیطی مهم تبدیل شده است. پلی وینیل کلراید یکی از پرمصرف ترین پلاستیک‌ها در سراسر جهان است که به راحتی تجزیه نشده و پس از استفاده به محیط زیست و خاک‌های زراعی وارد می‌شود. به منظور ارزیابی اثرات میکروپلاستیک پلی وینیل کلراید بر شاخص های جوانه زنی و مراحل اولیه رشد گیاه دارویی کوشیا آزمایشی در آزمایشگاه تحقیقاتی فیزیولوژی گیاهان زراعی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا در سال 1400 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام گردید. تیمارهای مورد بررسی شامل 5 غلظت میکروپلاستیک پلی وینیل کلراید (0، 1، 2، 4 و 6 درصد) بود. اثر میکروپلاستیک پلی وینیل کلراید بر شاخص‌های درصد و سرعت جوانه زنی، متوسط زمان جوانه زنی، شاخص ویگور، طول ساقه چه و طول ریشه چه، ظرفیت آنتی اکسیدانی کل و مهار رادیکال‌های آزاد در سطح یک درصد و بر درصد جوانه زنی در سطح 5 درصد معنی دار شد. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که افزایش میکروپلاستیک پلی وینیل کلراید تا سطح 6 درصد نسبت به شاهد درصد جوانه زنی را کاهش داد، به طوری که بیشترین میزان درصد جوانه زنی در شرایط بدون تنش به میزان 66/98 درصد بدست آمد. کمترین میزان درصد جوانه زنی در میکروپلاستیک 6 درصد مشاهده شد. کمترین میزان سرعت جوانه زنی مربوط به سطح 4 درصد میکروپلاستیک 74/30 بود که نسبت به تیمار شاهد 09/54 کاهش یافته است. با افزایش درصد میکروپلاستیک پلی وینیل کلراید میزان ظرفیت آنتی اکسیدانی کل و درصد مهار رادیکال‌های آزاد به نسبت شاهد افزایش یافت.