این تحقیق در سال زراعی 1399-1398 در شهرستان کنگاور واقع در استان کرمانشاه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. از دو رقم جدید و اصلاح شده نخود کابلی، به نام های آراز و ثمین و کاربرد زئولیت (یک کیلوگرم در متر مربع) و عدم مصرف زئولیت به همراه محلول پاشی اسید هیومیک (سه در هزار) و عدم محلول پاشی اسید هیومیک (محلول پاشی با آب) استفاده گردید. محلول پاشی اسید هیومیک در دو مرحله شروع گلدهی و شروع غلاف دهی بوته ها انجام شد. نتایج نشان داد اثر رقم بر صفات وزن صد دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد پروتئین دانه معنی دار بود. به طوری که رقم ثمین در تمامی صفات نسبت به رقم آراز برتری داشت. همچنین کاربرد زئولیت بر صفات تعداد دانه در بوته، عملکرد اقتصادی، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و عملکرد پروتئین موثر بود و در اغلب صفات مورد بررسی کاربرد زئولیت منجر به افزایش معنی دار نسبت به تیمار عدم مصرف شد. مصرف اسید هیومیک نیز در صفات وزن صد دانه، عملکرد اقتصادی، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، عملکرد پروتئین معنی دار و سبب افزایش صفات مذکور شد. مقایسه میانگین ها نشان داد عملکرد اقتصادی در رقم آراز با کاربرد زئولیت و اسید هیومیک 49/123 گرم در متر مربع بود که نسبت به شرایط عدم کاربرد اسید هیومیک و زئولیت عملکرد اقتصادی حدود 6/36 درصد افزایش نشان داد. در مورد رقم ثمین نیز بالاترین عملکرد اقتصادی با میانگین 06/134 گرم در متر مربع مربوط با کاربرد زئولیت و اسید هیومیک بود که نسبت به عدم مصرف این ترکیبات افزایش 7/21 درصدی را در این رقم داشت. نتایج حاکی از اثر مثبت کاربرد زئولیت و اسید هیومیک در افزایش عملکرد اقتصادی در هر دو رقم است، گرچه عملکرد دانه رقم ثمین بیشتر از رقم آراز بود ولی عکس العمل رقم آراز نسبت به مصرف زئولیت و اسید هیومیک در شرایط دیم بیشتر از رقم ثمین بود.
