علی سپهری

سلنیوم و سولفید هیدروژن با بهبود سیستم دفاع اکسیدانتی می توانند اثرات نامطلوب تنش اکسیداتیو در گیاهان را تخفیف دهند. به منظور بهبود دفاع اکسیدانتی در ریشه گیاه سیر تحت تنش سرب و شوری با استفاده از سلنیوم و سولفید هیدروژن، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمار های آزمایش شامل سه سطح صفر، 25 و 75 میلی مولار کلرید سدیم و سه غلظت صفر، 5-10 و 3-10 مولار نیترات سرب و تخفیف دهندهای تنش شامل سلنیوم با غلظت 5 میلی گرم در لیتر سلنات سدیم، سولفید هیدروژن با غلظت 200 میکرو مولار هیدروژن سولفید سدیم بود. نتایج نشان داد با افزایش غلظت شوری و سرب کاهش معنی داری در طول و وزن خشک ریشه مشاهده شد. در تیمار 5-10 مولار سرب تحت شوری 75 میلی مولار، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت سوپر اکسید دیسموتاز، آسکوربات پراکسیداز و کاتالاز به ترتیب 44/4، 76/11 و 47/10 درصد نسبت به تنش مذکور در حالت بدون سرب و 75 میلیمولار شوری با کاربرد سلنیوم بهبود یافت. به طور کلی سلنات سدیم و هیدروژن سولفید سدیم سبب کاهش جذب سرب در بافت ریشه و افزایش طول و وزن خشک ریشه تحت تنش شوری در غلظت سرب 5-10 مولار شدند ولی در غلظت 3-10مولار سرب این اثر ملاحظه نشد. نتایج کلی نشان داد تاثیر سلنیوم نسبت به سولفید هیدروژن طی تنش شوری در کاهش اثرات منفی سرب مشهودتر است. به نظر می رسد تخفیف دهنده سلنیوم از طریق کاهش جذب سرب و افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانتی گیاه سبب بهبود پارامترهای رشدی ریشه سیر تحت تنش شوری در غلظت های پایین سرب می شود.