علی سپهری

به منظور ارزیابی تاثیر نانو ذرات تیتانیوم و سریم در حضور نیتروپروساید سدیم بر شاخص های جوانه زنی، رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهچه های گندم رقم پیشگام تحت تنش خشکی، آزمایش هاییی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. این پژوهش در دو بخش آزمایش جوانه زنی و گلخانه اجرا گردید. در آزمایش جوانه زنی اثرات نانوتیتانیوم و نانوسریم در غلظت های صفر، 500، 1500 و 2000 میلی گرم در لیتر در حضور نیتروپروساید سدیم به عنوان (آزاد کننده نیتریک اکسید) در غلظت های صفر و 100 میکرومولار تحت سطوح تنش خشکی صفر، 4/0- و 8/0- مگاپاسکال مورد بررسی قرار گرفت. در پژوهش گلخانه ای تاثیر غلظت های صفر، 500، 1500 و 2000 میلی گرم درکیلوگرم خاک نانوتیتانیوم و نانوسریم در حضور صفر و 100 میکرومولار نیتروپروساید سدیم تحت سطوح آبیاری کامل (100 درصد ظرفیت زراعیگلدانی)، تنش خشکی متوسط (75 درصد ظرفیت زراعیگلدانی) و تنش خشکی شدید (50 درصد ظرفیت زراعیگلدانی) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج آزمایش جوانه زنی نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش معنی دار اکثر صفات مرتبط با جوانه زنی از جمله درصد جوانه زنی ، سرعت جوانه زنی، شاخص بنیه بذر و افزایش میانگین زمان جوانه زنی بذور گندم گردید. همچنین بین سطوح مختلف خشکی اختلاف معنی داری مشاهده شد، به طوری که با افت پتانسیل اسمزی از 4/0- به 8/0- مگاپاسکال، روند کاهش مولفه های جوانه زنی شدت بیشتری گرفت. با این وجود اعمال تیمارهای نانوتیتانیوم و نانوسریم در حضور نیتروپروساید سدیم به طور قابل توجهی توانست اثرات منفی تنش خشکی بر شاخص های جوانه زنی را تعدیل نماید. در شرایط تنش خشکی، با افزایش غلظت نانوتیتانیوم از صفر به 2000 میلی گرم در لیتر و در حضور نیتروپروساید سدیم به طور خطی شاخص های جوانه زنی بهبود یافت به طوری که در اغلب صفات مورد مطالعه بهترین نتیجه در بالاترین غلظت نانوتیتانیوم مشاهده گردید. همچنین نتایج نشان داد که تحت غلظت 1000 میلی گرم در لیترنانوسریم و در حضور نیتروپروساید سدیم، اکثر صفات جوانه زنی در شرایط تنش خشکی به طور معنی-داری بهبود یافت و بهترین نتیجه در تیمار مذکور حاصل گردید. نتایج پژوهش گلخانه ای نشان داد که با اعمال تیمارهای تنش خشکی، اکثر شاخص های رشدی و فیزیولوژیکی از جمله ارتفاع، وزن خشک گیاهچه، فتوسنتز و تبادلات گازی به طور معنی د