علی اصغر سپاهی گرو

دایک های آپلیتی -پگماتیتی موجود در جنوب شرقی همدان، در منطقه سیمین از حاشیه دایک ها به سمت مرکز، دارای دو منطقه ساختی تیپیک می باشند که به خوبی اثر پیشرفت تبلور را در این دایک ها نشان می دهند: 1- در منطقه حاشیه که دارای ساخت های انیزوتروپ شامل واحدهای دانه ریز، هم رشدی گرافیکی و ساخت های انجماد یک جهته هستند و 2- در منطقه داخلی که دارای ساخت های توده ای و درشت بلور می باشند. آنالیز های ریز پردازشی بر روی کانی های تورمالین، پلاژیوکلاز و پتاسیم فلدسپار صورت گرفت. تورمالین ها دارای ترکیب شورلیت می باشند. در نمودار FeO/(FeO+MgO) نسبت به MgO که منشا تورمالین ها را مشخص می کند، تورمالین های مورد مطالعه دارای Fe# بین 8/0 تا 1 می باشند که نشان دهنده ی تشکیل آنها در یک سیستم ماگمایی و عدم دخالت سیالات خارجی در تشکیل آنها است. ترکیب پلاژیوکلازهای آنالیز شده غنی از آلبیت (Ab90-100) بوده و پتاسیم فلدسپارها نیز دارای 97-92 درصد پتاسیم فلدسپار می باشند. این امر نشان دهنده پیشرفت تبلور تفریقی در ماگمای مربوطه می باشد. زونینگ موجود در تورمالین های مورد مطالعه، هم در مقاطع نازک و هم در آنالیزهای شیمیایی به خوبی مشهود است. در فلدسپارهای آنالیز شده، مقادیر نسبتاً بالای Rb (ppm 1319) و همچنین Cs (ppm 205) نشان دهنده ی درجه تفریق یافتگی بالا در ماگمای مربوطه می باشد.