علی اصغر سپاهی گرو

منطقه مورد مطالعه در جنوب شهر همدان و در بین عرض های جغرافیایی ´´17´40°34-´´38´42°34 شمالی و طول های جغرافیایی ´´51´29°48-´´54´31°48 شرقی قرار دارد و بخشی از مجموعه پلوتونیکی الوند در نظر گرفته می شود. از منظر لیتولوژی، این منطقه طیف وسیعی از سنگ های آذرین درونی اسیدی و حد واسط و سنگ-های دگرگونی مجاورتی و ناحیه ای را در بر می گیرد. سنگ های آذرین درونی غالبا شامل: گرانودیوریت، مونزوگرانیت، سینوگرانیت، کوارتز مونزونیت، پگماتیت و آپلیت است. پگماتیت های منطقه به دو گروه: حاوی کرندوم و حاوی تورمالین و موسکوویت تقسیم می شوند که این دو گروه پگماتیت ها به خانواده LCT (لیتیم، سزیم و تانتالیم) شباهت دارند و کرندوم آن ها نیز از نوع اولیه با منشاء آذرین می باشد. سنگ های دگرگونی مجاورتی منطقه شامل، آندالوزیت هورنفلس و کردیریت هورنفلس می باشند که سنگ میزبان گرانیت ها هستند، سنگ های دگرگونی ناحیه ای نظیر آندالوزیت شیست و میکا شیست نیز به مقدار کمی در منطقه رخنمون دارند. از نظر مطالعات ژئوشیمیایی گرانیتوئیدهای منطقه جز سری کالک آلکالن با پتاسیم بالا تا سری شوشونیتی هستند و از نوع S می باشند، این سنگ-ها از نظر درجه اشباع از آلومین، در محدوده پرآلومین قرار می گیرند و در مواردی نظیر پگماتیت های کرندوم دار ماهیتی به شدت پرآلومین دارند (A/CNK>2). سن سنجی به روش U-Pb بر روی زیرکن های سه نمونه از پگماتیت-های کرندوم دار منطقه به ترتیب سنین Ma 1±168، Ma 1±166 وMa 1±164 را نشان می دهد که مشابه داده های سن سنجی قبلی بر روی پگماتیت های منطقه می باشد. از نظر محیط تکتونیکی، این سنگ های گرانیتوئیدی در گستره-های همزمان با برخورد و قوس آتشفشانی قرار می گیرند که محیط قوس آتشفشانی با ویژگی های زمین شناسی منطقه همخوانی بیشتری دارد. با توجه به نمودارهای عنکبوتی غنی شدگی LREE نسبت به HREE و غنی شدگی LILE نسبت به HFSE و بی هنجاری های منفی Nb و Ti می تواند ناشی از تشکیل سنگ ها در پهنه فرورانش، آلودگی پوسته ای و یا ذوب مجدد آن باشد. مقدار (Eu/Eu*)N از 32/0 تا 26/6 متغیر است. بی هنجاری منفی Eu در برخی نمونه ها می تواند نشان دهنده تفریق پلاژیوکلازها از ماگمای گرانیتی یا باقی ماندن آن ها در سنگ منشاء گرانیت ها باشد.