عباسعلی ساری

شتر تک‌کوهانه در آفریقا و خاورمیانه یافت می‌شود. به‌دلیل ساختار خاص بافت کبد در این حیوان، مشاهده کیست‌های انگلی داخلی نادر است. از این‌رو در مطالعه حاضر به بررسی ساختار بافت‌شناسی دیواره کیست هیداتیک در کبد این حیوان و مقایسه آن با سایر گونه‌های اهلی پرداخته شد. برای این کار تعداد 3 نمونه بافت کبد حاوی کیست هیداتیک از نمونه‌های شتر تک‌کوهانه کشتار شده در کشتارگاه همدان در زمستان سال 1402 أخذ و برای بررسی به آزمایشگاه بافت‌شناسی دانشکده دامپزشکی دانشگاه بوعلی‌سینا منتقل گردید. نمونه‌ها پس از تثبیت در محلول فرمالین 10 درصد بافری وارد مراحل پاساژ بافتی شده، بلوک‌های پارافینی تهیه و با استفاده از دستگاه میکروتوم برش‌هایی به ضخامت 7-5 میکرومتر تهیه شد. برش‌های به‌دست آمده توسط روش هماتوکسیلین- ائوزین رنگ‌آمیزی شد. نتایج نشان داد که ساختار کلی کبد در شتر تک‌کوهانه مشابه ساختار آن در سایر پستانداران اهلی بود. تفاوت قابل ذکر در کبد این حیوان فراوانی بیشتر بافت همبند سخت نسبت به سایر حیوانات اهلی بود. همچنین ساختار دیواره کیست هیداتیک در کبد شتر تک‌کوهانه شامل سه لایه خارجی (سلول‌های پارانشیمی بافت کبد به-همراه میزان قابل توجهی از رشته‌های همبندی)، لایه میانی (تجمعی از سلول‌های همبندی، عمدتاً سلول-های فیبروبلاست و میزان کمتری سلول‌های فیبروسیت به‌همراه سلول‌های دفاعی شامل لنفوسیت‌ها، پلاسماسل‌ها و غیره) و لایه داخلی شامل بافت همبند سخت به‌همراه سلول‌های دفاعی نفوذ کرده در این لایه بود. در نهایت می‌توان چنین بیان کرد که ساختار دیواره کیست منفرد هیداتیک در کبد شتر تک‌کوهانه شباهت بسیار زیادی به گزارشات موجود در اکثر حیوانات اهلی دارد.