فرایند برنامه ریزی در بلندمدت، نیازمند بکارگیری رویکردهای نوینی مانند آینده پژوهی است، تا توانایی مقابله با عدم قطعیت های آینده را داشته باشد. شناسایی سیاست هایی که به یک سیستم حمل ونقل پایدار منجر شود یک چالش عمده برای سیاست گذاران است، چرا که این بخش، آکنده از عدم قطعیت ها است. پژوهش حاضر با اهداف "شناسایی آینده های حمل ونقل درون شهری همدان (مسافر) در افق بیست ساله" با استفاده از رویکرد سناریونگاری عدم قطعیت های بحرانی و "شناسایی راهبردهای پابرجا در حوزهی حمل ونقل درون شهری همدان" با استفاده از برنامه ریزی پابرجا و منطق فازی انجام گرفته است. جامعه ی آماری پژوهش را 30 نفر ازخبرگان متخصص در حوزه ی امور شهری تشکیل دادند که با روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب گردیدند. روایی محتوایی با قضاوت خبرگان و اساتید به تایید رسید. پایایی پرسشنامه با روش آلفای کرونباخ برای اهمیت و عدم قطعیت محاسبه گردید و به ترتیب مقادیر 0/956 و0/946 به دست آمد. برای جمع آوری داده ها از مطالعه مستندات، مرور ادبیات، پانل و پرسشنامه استفاده شد. دو نیروی پیشران "میزان حمایت دولت از بخش خصوصی" و "ارزش های جامعه"، به عنوان مهمترین نیروهای پیشران شکل دهنده به آینده ی حمل ونقل درون شهری همدان، شناسایی گردید و چهار سناریوی "حمل ونقل سبز"، "وابستگی به خودروی شخصی"، "هرج و مرج" و "کنترل های سخت گیرانه" بر اساس آن دو عامل توسعه داده شد. دو راهبرد " ارتقای فرهنگ و رفتار ترافیکی و هم چنین افزایش جلب مشارکت شهروندان در حوزه ی حمل ونقل" و "مدیریت پارکینگ و ساماندهی فضای پارک خودروها"، به عنوان راهبردهای پابرجا در حوزه ی حمل ونقل درون شهری همدان شناسایی شدند که می توانند بدون حساسیت به آن چه در آینده رخ خواهد داد، عملکرد قابل قبولی داشته باشند.
