پس از نیتروژن، فسفر پرکاربردترین عنصر برای رشد زایشی و رویشی گیاه بوده و در فرآیندهای زیستی جانداران کارایی ویژه دارد. هر چند فراوانی فسفر در خاک ها بالا بوده ولی ریخت فراهم آن برای گیاه بسیار ناچیز است. بنابراین بهره گیری از شیوه های زیستی برای افزایش زیست فراهمی آن بسیار سودمند است. در این پژوهش از 15 جدایه قارچ های درون زی میکوریزمانند، برای افزایش گشایش فسفر از کانی فسفریت (پنج گرم بر لیتر) در دو کشتگاه بهبود یافته پیکووسکایا با دو اندازه از خاستگاه کربن (گلوکز یک و هفت درصد) در چهار زمان و در سه تکرار استفاده شد. بررسی داده ها نشان داد که رهاسازی فسفر و کلسیم با کاهش pH کشتگاه آبکی همراه بوده و قارچ ها کارکرد بیش تری در کشتگاه دارای گلوکز هفت درصد داشته اند. هر 15 جدایهی قارچها توان رهاسازی فسفر را داشته اند ولی بیش ترین اندازه رهاسازی فسفر به ترتیب با گونه هایAspergillus terreus ،Aspergillus calidoustus ، Alternaria consortialis و Alternaria botrytis در غلظت هفت درصد گلوکز به دست آمد که به ترتیب در روز سی ام نمونه برداری برابر 56/339، 19/334، 61/335 و 67/334 میلی گرم بر لیتر بود. هم چنین بیش ترین اندازه کلسیم آزادشده در کشتگاه با گلوکز هفت درصد در تیمارهای Aspergillus terreus و Aspergillus calidoustus به ترتیب 36/423 و 36/403 میلی گرم بر لیتر به دست آمد. ولی بیش ترین رسانندگی الکتریکی در کشتگاه با هفت درصدگلوکز نیز در کشت Alternaria botrytis به دست آمد که در روز سیام برابر با 01/3 دسی زیمنس بر متر بود. در کشت همه قارچ ها اندازه کلسیم محلول و رسانندگی الکتریکی کشتگاه در بازه 30 روزه روند افزایشی داشت. کم ترین اندازه فسفر درون هیف قارچها در کشتگاه هفت درصد به ترتیب در تیمارهای consortialis Alternariaو GiberllathapsinaوAlternariabotrytis بود. این پژوهش نشان از شیوه های گوناگون قارچهای کارای میکوریزمانند و درون زی در گشایش کانیها و افزایش زیستفراهمی عناصر خوراکی گیاه در خاک داشته که میتوانند در ساخت کودهای زیستی استفاده شوند.
