علی اکبر صفری سنجانی

در سال های اخیر، کاربرد زغال زیستی در خاک های سرزمین های خشک و نیمه خشک به منظور افزایش کربن آلی خاک مورد توجه قرار گرفته است. با وجود این، گزارش های اندکی در ارتباط با پیامد زغال زیستی بر بازچرخ نیتروژن در خاک های چنین سرزمین هایی در دست است. هدف از پژوهش اخیر بررسی پیامد کاربرد کود گاوی و زغال زیستی آن بر برخی از فرآیندها و ویژگی های زیستی کارا در چرخه نیتروژن در یک خاک آهکی می باشد. بدین منظور مقادیر 0، 1، 2 و 5 درصد از کود گاوی و زغال زیستی آن به یک خاک آهکی افزوده شد و سپس برای 30 و 90 روز انکوباسیون گردید. یافته ها نشان داد که نیتروژن زیست توده میکروبی و فعالیت آنزیم اوره آز در خاک های تیمار شده به کود گاوی با شدت بیشتری در برابر خاک-های تیمارشده به زغال زیستی افزایش می یابند. کاربرد زغال زیستی به میزان 2 و 5 درصد، کانی شدن نیتروژن را به میزان 5/20 و 3/32 درصد در زمان 30 روز و به میزان 103 و 106 درصد در زمان 90 روز انکوباسیون افزایش داد. افزودن 1 تا 5 درصد کود گاوی به خاک، افزایش کانی شدن نیتروژن را به میزان 38-235 درصد در زمان 30 روز و 105-214 درصد در زمان 90 روز انکوباسیون به همراه داشت. در 30 روز انکوباسیون، تنها کاربرد 5 درصد زغال زیستی، نیتریفیکاسیون را افزایش داد. در 90 روز انکوباسیون، کاربرد 1، 2 و 5 درصد زغال زیستی، افزایش نیتریفیکاسیون را به میزان10-50 درصد در برابر شاهد به همراه داشت. در برابر آن، افزودن کود گاوی به خاک باعث افزایش نیتریفیکاسیون به میزان 300-1500 و 39-95 درصد در برابر شاهد پس از 30 و 90 روز انکوباسیون شد. به طور کلی، یافته ها نشان داد که کاربرد زغال زیستی کود گاوی در برابر کود گاوی می تواند کانی شدن نیتروژن و نیتریفیکاسیون را کاهش داده و از آبشویی سریع نیترات جلوگیری نماید. کلیدواژه ها