علی اکبر صفری سنجانی

فلزهای سنگین سرب، روی، کادمیوم از عناصر زهری هستند که از راه های گوناگونی به زیستگاه ها می رسند و برای جانداران، به ویژه مردم، جانوران و گیاهان زیان آور می باشند. بنابراین نیاز است که آن ها را از زیستگاه ها را بهسازی نمود. یکی از بهترین راهکارها برای زدودن این فلزهای زهری، بهره گیری از باکتری های پایدار به این فلزهای می باشد؛ بنابراین شناسایی باکتری های پایدار به فلزهای زهری، یکمین گام فرآیند زیست بهسازی است. هدف از این پژوهش جداسازی و شمارش باکتری های اندوفیت برگ گیاهان دو جایگاه آلوده و نا آلوده در دو کشتگاه NA، EMB و ارزیابی کمترین غلظت بازدارنده ( Minimum Inhibitory Concentration) آنها بود که با گزینش جدایه های برتر و بررسی توان جذب فلز سرب و روی آنها بتوان به گونه های شایسته برای زیست بهسازی زیستگاه-های آلوده بهره برد. در آغاز از خاک های معدن سرب و زمین های کشاورزی پیرامون آن و همچنین از اندام های هوایی 8 گیاه رشد یافته در خاک های یادشده نمونه برداری شد. گیاهان نمونه برداری شده convolvulus arvensis، Euphorbia seguieriana Neck، Papaver rhoeas، Mentha pulegium ، Taraxacum officirale، Echinops echinatus ، Lepidium draba LوSenecio vulgaris بود. غلظت سرب، روی و کادمیوم در خاک و برگ گیاهان گرد آوری شده اندازه گیری و شمار باکتری های کشت پذیر انجام شد. شمارش باکتری ها نشان داد که فراوانی باکتری ها در خاک ها و گیاهان رشد یافته در خاک های آلوده به فلزهای سنگین در برابر آنها در خاک ها و گیاهان رشد یافته در خاک های ناآلوده به اندازه چشم گیری کمتر است.از میان باکتری های جداسازی شده 25 جدایه به غلظت 2500 میلی گرم سرب بر لیتر در دو کشتگاه NA و EMB در جایگاه آلوده و ناآلوده پایداری نشان دادند که از میان آنها 10 جدایه پایداری بالاتری در برابر سرب داشتتند. به گونه ای که جدایه CSE 29 دارای بالاترین پایداری (20میلی مولار) در برابر سرب در کشتگاه NA و جدایه های CSE28، N.CSE29A و N.CEE48 دارای بالاترین پایداری (5/14 میلی مولار) در برابر سرب در کشتگاه EMB بودند. بر پایه شناخت هم ردیفی S rRNA16، ده جدایه پایدار از جنس های Rahnella،, Enterobacter Bacillus، Serratia و Pantoea بودند که جدایه های CMN7، CSE 29، N.CSE 30، CTN10 و CTN 95، CSE28،N.CEE48، N.CSE29A، CSN 44 و CLN 156به ترتیب بیشت