علی اکبر صفری سنجانی

به منظور بررسی تاثیر کودهای شیمیایی، زیستی و آلی و سطوح آبیاری بر برخی شاخصهای رشد و عملکرد در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا، به صورت کرتهای 1354 آفتابگردان، آزمایشی در سال خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل دو سطح آبیاری بهینه و کم آبیاری ) به عنوان کرتهای اصلی و تیمارهای A میلیمتر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس 126 و 06(به ترتیب آبیاری پس از -4 - ورمیکمپوست، 3 ،)NP درصد کود شیمیایی پیشنهاد شده (166 - کاربرد 2 - عدم کاربرد کود (شاهد)، 1کودی شامل: - فسفو 7 % کود شیمیایی پیشنهاد شده، 96 - ورمیکمپوست+ 0 - ورمیکمپوست+ فسفونیتروکارا، 9فسفونیتروکارا، %96 -5 % کود شیمیایی پیشنهاد شده 96 - ورمیکمپوست+ فسفونیتروکارا+ 8 % کود شیمیایی پیشنهاد شده، 96نیتروکارا+ کود شیمیایی پیشنهاد شده به عنوان کرتهای فرعی بود. کم آبیاری تمامی صفات مورد بررسی را به طور معنیداری کاهش داد. شاخصهای رشد، غلظت کلروفیل و کاروتنوئید، عملکرد بیولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد دانه، روغن و پروتئین تحت تاثیر تیمارهای کودی در مقایسه با شاهد بدون مصرف کود، افزایش نشان دادند. عموماٌ، در شرایط آبیاری در تیمار کاربرد کامل کود شیمیایی به دست آمد. اما در تنش کم آبیاری کودهای زیستی ، بهینه حداکثر میزان صفات مذکور % کود شیمیایی از جایگاه بهتری نسبت 96 % کود شیمیایی و فسفونیتروکارا+ 96 و آلی به ویژه تیمارهای ورمیکمپوست+ به کاربرد کامل کود شیمیایی برخوردار بودند. به طور کلی، از مقایسه سطوح مختلف کودی میتوان چنین نتیجه گیری کرد که کودهای زیستی و آلی در کنار مقادیر کاهش یافته کودهای شیمیایی میتوانند نیازهای تغذیهای آفتابگردان را به ویژه در شرایط کم آبیاری تامین نمایند.