1404/02/01
آزاده صفادوست

آزاده صفادوست

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 18038476500
دانشکده: دانشکده کشاورزی
نشانی:
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
اثر شیب و پوشش گیاهی بر حرکت کلر و پتاسیم در رواناب و زه آب یک خاک لوم رسی
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها
آبشویی، آلودگی، ردیاب، سیستم ریشه ای، منحنی رخنه
سال 1401
مجله علوم آب و خاک
شناسه DOI
پژوهشگران آزاده صفادوست ، ساناز غنی زاده ، محسن نائل

چکیده

این پژوهش به منظور بررسی اثر نوع گیاه (گندم و یونجه) و شیب زمین (5 و 20 درصد) بر آلودگی آب های سطحی و زیرزمینی در یک خاک لوم رسی انجام گرفت. خاک های نمونه برداری شده در داخل جعبه های فلزی که دارای یک خروجی برای زه آب و یک خروجی برای رواناب بود، ریخته و گیاهان گندم و یونجه در آنها کاشته شد. پس از رشد گیاه محلول کلرید پتاسیم 05/0 مولار به سطح خاک اضافه و آبیاری با استفاده از شبیه ساز باران با شدت 64 میلی متر در ساعت به مدت دو ساعت انجام شد. سپس میزان کلرید و پتاسیم در نمونه های برداشت شده از رواناب و زه آب اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که غلظت اندازه گیری شده پتاسیم به علت ویژگی قابل جذب بودن آن کمتر از کلر بود. منحنی های رخنه کلر و پتاسیم نشان داد که شیب زمین و نوع کشت انتقال کلر و پتاسیم را تحت تأثیر قرار می دهد. زمان رسیدن به نقطه اوج منحنی های کلر و پتاسیم در رواناب به ترتیب کشت گندم با شیب 20 درصد > کشت یونجه با شیب 20 درصد > کشت گندم با شیب 5 درصد > کشت یونجه با شیب 5 درصد بود؛ و در زه آب به صورت کشت یونجه با شیب 5 درصد > کشت گندم با شیب 5 درصد > کشت یونجه با شیب 20 درصد > کشت گندم با شیب 20 درصد تغییر کرد. در هر شیب، پوشش گیاهی فشرده یونجه نسبت به گندم میزان آلودگی کلر و پتاسیم را در رواناب کاهش داد، در حالی که در زه آب به علت توسعه سیستم ریشه ای بزرگتر و عمیق تر، سبب آبشویی بیشتر هر دو ردیاب گردید. بر اساس مطالعه انجام شده تغییر پوشش سطحی گیاهی از گندم به یونجه در زمین های شیب دار برای جلوگیری از آلودگی آب های سطحی پیشنهاد می شود؛ اگرچه فاکتورهای دیگری مانند اقلیم، بافت و ساختمان خاک نیز باید مورد توجه قرار گیرد.