آزاده صفادوست

آب در دسترس گیاه تحت تأثیر ویژگی های فیزیکی- رطوبتی خاک قرار دارد. دامنه رطوبتی با حداقل محدودیت شاخصی چند فاکتوره شامل منابع بحرانی قابل اندازه گیری از تنش هایی است که خاک بر رشد محصول اعمال می کند. هدف از این مطالعه بررسی اثر نفت خام بر دامنه رطوبتی با حداقل محدودیت (LLWR) می باشد. نمونه خاک های دست نخورده (ارتفاع 5 سانتی متر  قطر 1/5 سانتی متر) از دو بافت لوم شنی (SL) و لوم رسی (CL) جمع آوری شد. سه سطح آلودگی صفر، 5/0 و 1 درصد وزنی به نمونه های خاک در طی چهار مرحله در آزمایشگاه اضافه شد. برای اندازه گیری آب گریزی خاک های آلوده شده با نفت خام از آزمایش زمان نفوذ قطره آب در خاک (WDPT) استفاده شد. منحنی مشخصه رطوبتی خاک (SWCC) نمونه های دست نخورده در مکش های 1، 2، 4 و 6 کیلوپاسکال با استفاده از دستگاه جعبه شن و مکش های 10، 30، 100، 200، 400 و 1500 کیلوپاسکال با استفاده از دستگاه صفحات فشاری اندازه گیری شد. مدل ونگنوختن– معلم بر داده های SWCC برازش داده شد و شاخص کیفیت فیزیکی خاک دکستر (S) با استفاده از پارامتر های برازش شده، محاسبه شد. SWCC همچنین با مدل پیشنهادی داسیلوا و همکاران (1994) نیز تخمین زده شد. مقاومت مکانیکی خاک (SMR) با استفاده از ریز فروسنج مخروطی در شش مکش 10، 30، 100، 200، 400 و 1500 کیلوپاسکال بعد از به تعادل رسیدن در مکش های ذکر شده اندازه گیری شد؛ و مدل بوسچر (1990) بر داده های مقاومت مکانیکی برازش داده شد. رطوبت معادل تخلخل تهویه ایی %10 از رابطه AFP=(1-b/s)-0.1 محاسبه شد. مقدار دامنه رطوبتی با حداقل محدودیت (LLWR) برای هر نمونه براساس روش داسیلوا و همکاران (1994) تعیین شد. مقادیر بحرانی برای LLWR مرتبط با ظرفیت زراعی (FC) در  برابر 10 و 33 کیلوپاسکال، نقطه پژمردگی دائم در  برابر 1500 کیلوپاسکال، مقاومت مکانیکی در مقدار 2 مگاپاسکال و تهویه در تخلخل تهویه ای %10 در نظر گرفته شد. با فرض مقدار مکش 10 و 33 کیلو پاسکال برای ظرفیت زراعی، LLWR به ترتیب به صورت LLWR10 و LLWR33 نشان داده شد. نتایج نشان داد افزایش نفت خام سبب افزایش آب گریزی شد؛ به طوری که مقدار WDPTکه در خاک های شاهد 2 ثانیه بود، با افزایش %5/0 نفت خام از 120 ثانیه (CL) تا 1680 ثانیه () و با افزایش %1 نفت خام از 1500 ثانیه (SL) تا 5640 ثانیه تغییر کرد. خاک های شنی به دلیل داشتن سطح