آزاده صفادوست

مفهوم دامنه رطوبتی با حداقل محدودیت (LLWR)، شامل تعدادی از عوامل مؤثر بر رشد گیاه مانند مکش ماتریک، تهویه و مقاومت مکانیکی خاک می باشد که در یک پارامتر واحد خلاصه می شود. LLWR می تواند به عنوان شاخص کیفیت فیزیکی خاک نشان دهنده ی اثر مدیریت بر شرایط فیزیکی خاک باشد. هدف از این پژوهش بررسی اثر شوری و سدیمی بودن آب بر LLWR در دو بافت لوم رسی و لوم شنی می باشد.آزمایش ها با استفاده از نمونه های دست نخورده ی خاک (قطر و ارتفاع به ترتیب برابر با 51 و 50 میلی متر) انجام شد. نمونه های خاک با آب های با کیفیت های متفاوت شامل سه سطح SAR 1، 5 و 12 و سه سطح EC 1، 6 و 10 دسی زیمنس بر متر، 5 دوره تر و خشک شدن را گذراندند. منحنی مشخصه رطوبتی برای همه ی نمونه های خاک تعیین شد و سپس با مدل داسیلوا و همکاران (1994) برازش داده شد. پس از به تعادل رسیدن نمونه ها، مقاومت فروروی آن ها تعیین گردید. مقاومت مکانیکی خاک در 6 مکش ماتریک 10، 30، 100، 200، 400 و1500 کیلوپاسکال با دستگاه فروسنج ریز اندازه گیری شد. منحنی مقاومت مکانیکی خاک با مدل بوسچر (1990) برازش داده شد. رطوبت معادل تخلخل تهویه ای 10 درصد (θAFP) برای هر نمونه از رابطه ی (1-(b/s)-0.1) محاسبه شد. LLWR به وسیله ی روش ارائه شده توسط داسیلوا و همکاران (1994) تعیین گردید. برای هر خاک در هر چگالی ظاهری، LLWR از تفاضل حد بالایی و پایینی محاسبه گردید. مقدار رطوبت گنجایش زراعی (FC) (مکش 10 یا 33 کیلوپاسکال) یا مقدار رطوبت معادل تخلخل تهویه ای 10 درصد به عنوان حد بالایی (هرکدام که کم تر بود) و مقدار رطوبت در نقطه پژمردگی دائم (PWP) (مکش 1500 کیلوپاسکال) یا مقدار رطوبت نظیر مقاومت مکانیکی 2 مگاپاسکال (θSR) (هرکدام که بیش تر بود) به عنوان حد پایینی مقادیر بحرانی برای رشد گیاه در نظر گرفته شد. بسته به انتخاب مقدار رطوبت FC (مکش 10 یا 33 کیلوپاسکال) برای حد بالایی، LLWR به دوصورت LLWR10 و LLWR33 نشان داده شد. اثر کیفیت آب بر نگهداشت آب در خاک لوم رسی بیش تر بود. در هر SAR با افزایش EC، به دلیل تغییر در منافذ در نتیجه ی کاهش ضخامت لایه دوگانه پخشیده و هم آوری ذرات، مقدار رطوبت در sθ افزایش یافت. در هر EC، با افزایش SAR به دلیل تخریب ساختمان خاک و پراکندگی ذرات، که در نتیجه ی آن سطوح جاذب آب افزایش می یابد، θr افزایش یافت. مقدار رطوبت FC و PWP د