امیرحسین صدر

چکیده: نقشه زمین شناسی گل تپه در گستره ای به وسعت 625 کیلومترمربع در مرز استان های همدان و کردستان و در میان طول های ΄́00΄00 °48 تا ΄́00 ΄15 °48 خاوری و΄́00 ΄00 °35 تا ΄́00 ΄15 °35 شمالی قرار دارد. از منظر تقسیمات زمین-شناسی ایران، ناحیه مورد مطالعه شمال زون سنندج- سیرجان، پهنه با دگرشکلی های پیچیده و زیرپهنه فیلیت های همدان واقع شده است و سنگ های دگرگونی، رسوبی و آذرین در بازه زمانی ژوراسیک پسین- کواترنری رخنمون دارند. بر اساس پیمایش های صحرایی، نتایج آزمایشگاهی، سن سنجی های مطلق و مطالعات میکروسکوپی، تغییراتی در جایگاه چینه شناسی واحدهای سنگی منطقه نسبت به نقشه های پایه ایجاد شد. برای پروتولیت سنگ های دگرگونی درجه ضعیف (واحد فیلیت های همدان mt) سن ژوراسیک پسین در نظر گرفته شد. گدازه های رخنمون یافته در منطقه همگی مربوط به پس از کوهزایی (Post colission) هستند و در زمان میوسن پسین تزریق شده اند. توده های نفوذی (واحدهای gr، di، gb) برای نخستین بار از منطقه گزارش و سن پس از ائوسن (الیگوسن ؟) برای آن ها پیشنهاد شد. سه واحد در نهشته های معادل سازند قم (میوسن پیشین) تفکیک و سن آن از الیگومیوس به میوسن پیشین محدود شد. توالی آذرآواری بر اساس جایگاه چینه شناسی و گدازه های تعیین سن شده در بالا و پایین، سن میوسن میانی- پسین دارند. بر تحلیل گسل ها، منطقه به چهار ربع (ربع A: ناحیه شمال خاوری، B: ناحیه جنوب خاوری، C: ناحیه جنوب باختری و D: ناحیه شمال باختری) تقسیم و بعد فرکتال در هر پهنه به صورت مجزا محاسبه شد. بر این اساس بیشترین و کمترین مقدار بعد فرکتال به ترتیب متعلق به پهنه های D و C می شود. در ربع A، بیشتر سفره های رورانده دیده می-شود که حاصل روراندگی آهک علی صدر (واحد K1l) بر روی فیلیت های همدان با راستای عمومی شمال خاور- جنوب باختر تا خاور- باختر است. این روراندگی ها در اثر عملکرد فاز کوهزایی لارامید تشکیل شده اند. در ربع B، بیشتر گسل های راستالغز با مولفه نرمال در یال های شمالی و جنوبی چین خوردگی اصلی منطقه دیده می شود. به نظر می رسد که این گسل ها از نوع Tear Faults باشند. در ربع C، بیشتر گسل های نرمال در نهشته های جوان نئوژن و کواترنری مشاهده می شوند. عملکرد این گسله ها به صورت بریدگی مخروط افکنه های جوان در تصاویر DEM و تشکیل چینه-های رشدی در کنگلومرای کواترنری مشهود