علی اکبر سبزی پرور

قرار گرفتن ایران در کمربند خشک و نیمه خشک جهان، اهمیت مدیریت منابع آبی کشور را دو چندان نموده است. مقدار آبی که از طریق تبخیر از سدها هدر می رود، گاهی بیشتر از مقدار آبی است که برای تولید محصولات کشاورزی بکار می رود.بررسی اثر ماده فونیزه در جلوگیری از تبخیر سطح مخازن آزاد با در نظر گرفتن شاخص های زیست محیطی، اجرایی، فنی و اقتصادی در ابعاد آزمایشگاهی از اهداف این پژوهش است. روش تحقیق: پژوهش در سایت هواشناسی دانشگاه بوعلی سینا همدان و با دوبار تکرار آزمایش در اسفند 1397 و آبان 1398 انجام گرفت. در آزمایش شماره 1 و 2 از 2 عدد تشتک پلاستیکی با قطر 400 و عمق 130 میلی متر و 2 عدد تشتک تبخیر استاندارد (پر شده با آب شهری همدان) استفاده گردید که یک تشتک به عنوان شاهد و تشتک دیگر با حلقه فونیزه به قطر 5/6 سانتی متر، پوشش داده شد.نتایج نشان دهنده ارتباط مستقیم میزان تبخیر با سطح پوشش داده شده می باشد و بزرگی میانگین شاهد نسبت به نمونه، نشان دهنده تبخیر بیشتر در شاهد است. در آزمون t استیودنت، میانگین تشتک نمونه و شاهد برای آزمایش شماره 1 برابر 17/0 و 44/0 و همچنین برای آزمایش شماره 2 برابر 18/0 و 75/0 می­باشد. کوچکتر بودن میزان سطح معناداری از 05/0 حاکی از وجود اختلاف معنی دار نمونه­های مورد آزمایش از نظر آماری با یکدیگر است. نتایج حاکی از آن است که ماده فونیزه در کاهش تبخیر موثر بوده و به منظور مدیریت تبخیر در منابع آب می­توان از این ماده استفاده نمود.