1404/02/01
علی اکبر سبزی پرور

علی اکبر سبزی پرور

مرتبه علمی: استاد
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 6506928993
دانشکده: دانشکده کشاورزی
نشانی:
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
واکاوی تاثیر ابرناکی بر تابش فرابنفش تجمعی روزانه UVB در مناطق خشک و نیمه خشک ایران
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها
آسمان صاف، تابش بیولوژیکی سطحی، شرایط ابری، مدل انتقال تابش چند لایه ای TUV5، میانگین فصلی UVB
سال 1400
مجله آب و خاک
شناسه DOI
پژوهشگران علی اکبر سبزی پرور ، علیرضا سیف زاده مومن سرایی

چکیده

اگرچه سهم کل انرژی در طیف UV بین 5 إلی 7 درصد کل انرژی خورشید می باشد، ولی همین مقدار کم نقش مهمی در فعالیت های بیولوژیکی و فتوشیمیایی زمین و جو ایفا می کند. طبق سوابق موجود، تاکنون پژوهشی جهت مقایسه تابش فرابنفش در شرایط مختلف جوی در ایران انجام نگرفته است. در این پژوهش با استفاده از داده های عمق نوری ابر، عمق نوری هواویز، آزون کلی جو و آلبیدوی سطح که از تصاویر ماهوارهای دریافت شد، مقدار تابش تجمعی روزانه در محدوده طیف 280-315mm) UVB ) با استفاده از مدل چند لایه ای انتقال تابشی TUV5.3 (تهیه شده در مرکز NCAR کلرادوی آمریکا( در دوره ی اقلیمی 13 ساله در 22 ایستگاه از مناطق خشک و نیمه خشک کشور برآورد گردید. نتایج در سه حالت شرایط آسمان کاملا صاف، کاملا ابری و واقعی برآورد و با یکدیگر مورد مقایسه قرار گرفت. برآوردها در شرایط آسمان کاملا صاف و ابری حکایت از حضور پیشینه تابش UVB در فصل تابستان در نواحی جنوبی و جنوب شرقی منطقه مورد مطالعه دارد. بر اساس نقشه های بدست آمده، کمینه مقادیر روزانه UVB نیز در تمامی شرایط مورد بررسی در فصل زمستان مشاهده گردید. مقادیر UVB تحت شرایط آسمان کاملا ابری به نسبت آسمان کاملا صاف به طور متوسط از 33 درصد در فصل تابستان تا 67 درصد در فصل پاییز کاهش نشان داد که تاکید بر اهمیت ابرناکی در کاهش تابش لحظه ای و تجمعی طیف UVB در ماه هایی با زوایای مایل خورشید و مقادیر کم ازون دارد. در شرایط واقعی آسمان، بیشینه شدت تابش تجمعی روزانه UVB در اغلب فصول در مناطق جنوبی منطقه متمرکز بود. البته در فصل تابستان، نفوذ مونسون هندوستان از سمت جنوبشرق، این بیشینه را قدری به سمت شمالغرب منطقه مورد مطالعه منتقل نمود.