1404/02/01
علی اکبر سبزی پرور

علی اکبر سبزی پرور

مرتبه علمی: استاد
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 6506928993
دانشکده: دانشکده کشاورزی
نشانی:
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
بررسی توانایی GIS در محاسبه تابش و تخمین پارامترهای مورد نیاز آن مطالعه موردی: استانهای مرکزی ایران
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها
تابش خورشیدی، GIS، مدل رقومی زمین، مدل انگستروم
سال 1394
مجله International Journal of Environmental Science and Technology
شناسه DOI
پژوهشگران علی اکبر سبزی پرور ، بهناز ختار ، حمید محب زاده

چکیده

یکی از مهمترین مراحل استفاده از هر منبع انرژی تجدید شدنی تخمین صحیح منبعی است که قصد استخراج از آن را داریم.تابش خورشیدی وارده به سطح زمین پارامتری مهم در سیستم های محیطی می باشد. برای طراحی هر سیستمی که از انرژی خورشیدی استفاده می کند اطلاعات تابش منطقه ای مورد نیاز است. توپوگرافی از مهمترین پارامترهای موثر در پراکندگی تابش وارده به سطح زمین می باشد. تغییرات ارتفاعی، جهت شیب و موانع موجود بر سر راه تابش که در اثر تغییر ارتفاع بوجود می آید، از جمله پارامترهای موثر در تفاوت تابش وارده به سطح زمین می باشند. از این رو مدل های زیادی بر اساس تکنیکهای مورد استفاده در GIS و استفاده از توپوگرافی توسعه یافته اند تا بتوان تابش وارده را محاسبه کرد. در این مطالعه سعی شد تا با استفاده از ابزار آنالیز تابش GIS، نقشه پراکندگی تابش در سطح 4 استان مرکزی ایران تولید شود. پارامترهای مهم در این ابزار، کسر باز پخش(k) و قابلیت انتقال جو( ) می باشد که در ایستگاههای اندازه گیری تابش محاسبه نمی شوند. در این مطالعه ابتدا این دو پارامتر با استفاده از مقادیر اندازه گیری شده تابش و تابش فراجوی مربوط به ایستگاه های مورد مطالعه محاسبه شدند و پس از آن تابش دریافتی سال 2006 توسط ابزار آنالیز تابش و با استفاده از مدل رقومی منطقه با وضوح m30 و به صورت نقطه ای محاسبه شد. نتایج بدست آمده برای بررسی دقت این ابزار در مقابل مدل انگستروم که یک مدل ریاضی است با مقادیر اندازه گیری شده مقایسه شد. نتایج نشان داد که مدل انگستروم با 81/0 = 2R دقت بیشتری در محاسبه تابش در مقابل ابزار آنالیز تابش با 55/0 = 2R دارد. از طرفی مدل انگستروم میل بیشتری به تخمین حد بالای تابش دارد. پس از آن نقشه تابش سال 2006 برای کل منطقه توسط ابزار آنالیز تابش محاسبه شد. نتایج نشان داد که شیب های جنوبی و شمالی به ترتیب بیشترین و کمترین مقدار تابش را دریافت می کنند و همچنین تابش دریافتی در هر منطقه ارتباط کمتری با ارتفاع داشته و بیشتر تحت تأثیر شیب، جهت شیب و موانع موجود بر سر راه تابش می باشد.