امیرعباس رفعتی

خاک های لسی از جمله نهشته های بادی مشکل آفرین هستند که با اندازه ذرات غالب سیلتی،غنی از ذرات کوارتز و سیمان کربناته در مناطق خشک و نیمه خشک گسترش دارند. مهمترین ویژگی این خاک ها رمبندگی آنها در اثر افزایش رطوبت است.بیش از17 درصد از مساحت استان گلستان توسط این خاک های مشکل آفرین اشغال شده است.متاسفانه این ویژگی لس ها باعث مشکلات متعدد زیست محیطی و زمین شناسی مهندسی شده است به طوریکه بارندگی،نفوذ فاضلاب،شکستن خطوط انتقال آب و نشت جریان آب در مسیر کانالهای آبیاری باعث ترک خوردن زمین و ریزش دیواره کانال های آبرسانی، نشست های ناگهانی و نامتقارن و تخریب دیواره و پی ساختمانهای مسکونی شده است. روش های گوناگونی از جمله جلوگیری از مرطوب شدن خاک، تراکم خاک،جایگزینی خاک، استفاده از پی های عمیق،آب اندازی، مقاوم سازی خاک با استفاده از ژئو سینتیکها و تزریق وافزودن مواد شیمیایی برای بهسازی خاک های رمبنده پیشنهاد شده است. در این تحقیق، با توجه به اینکه بیشترین تمرکز فروچاله ها،تخریب جاده ها،پلها و تخریب ساختمان ها در منطقه شمال شرق استان قرار دارد،از شهر فراغی نمونه برداری شده است و از افزودنی های پودر آلژینات سدیم و آهک برای بهسازی خاک های لسی استفاده شده است و نتایج بدست آمده با هم مقایسه شده است. پودر آلژینات سدیم به مقدار1، 2، 3 و 4 درصد وزنی خشک در زمان های عمل آوری 7، 14، 21 و 28 روزه به خاکهای پایه افزوده شد و برخی خواص فیزیکی و مکانیکی آنها بررسی گردید. آهک نیز با مقادیر 6،4،2 و8 درصد وزنی خاک خشک ودر دوره های عمل آوری7،1 و28 روزه به خاک پایه اضافه شده است. نتایج مطالعات نشان داد که تثبیت لس با پودر آلژینات سدیم حدود روانی و خمیری خاک و در نتیجه خاصیت چسبندگی خاک را افزایش داده و اندازه دانه بندی ذرات خاک نیز را افزایش می دهد.افزودن آلژینات با 3 درصد وزنی خاک خشک در زمان عمل آوری 28 روزه مقادیر بهینه در تثبیت خاک را داشته بطوری که شاخص رمبندگی حدود پنج برابر ومقاومت فشاری تک محوری حدود 10 برابر بهبود یافته است. همچنین در تثبیت خاک لس نمونه با آهک شکفته با مقدار6درصد وزنی خشک و زمان عمل آوری 28 روزه، علیرغم اینکه شاخص چسبندگی خاک کاهش می یابد،مقاومت فشاری تک محوره حدود 7 برابر و شاخص رمبندگی نیز حدود سه برابر بهبود می یابد. بمنظور بررسی ویژگی ساختاری و ریز ساختاری خاک نمونه،