تولّی به معنای حبّ، دوست داشتن و پذیرش حاکمیت خداوند و اولیاء، تبّری به معنای بغض، بیزاری جستن و نپذیرفتن حاکمیت دشمنان خدا و اولیاءو تربیت دینی به معنای فراهم کردن زمینه شکوفایی فطرت توحیدی انسان می باشد. تولّی و تبّری با سیاست عجین و آثار فردی و اجتماعی فراونی در تربیت دینی افراد دارند. با توجه به شرائط خاص حاکم بر دوران امامت امام سجاد(ع) که سبّ و لعن علی(ع) در ملاء عام صورت می گرفت،ذکر نام امیر المومنین(ع) و فرزندانش ممنوع بود و اهل بیت(ع) در انزوای کامل بودند، سئوال این است، امام زین العابدین(ع) در صحیفه چگونه و در چه قالبی به تبیین تولّی و تبّری و آثار آن در تربیت دینی پرداختند؟ این پژوهشِ توصیفی، تحلیلی بر اساس منابع کتابخانه ای فراهم آمده و یافته های پژوهشی حاکی از این است، امام(ع) با ذکر صلوات های مکرر و لعن و نفرین دشمنان بدون ذکر نام و مشخصات در قالب دعا و راز و نیاز به تبیین تولّی و تبّری و آثار آن در تربیت دینی پرداختند. از منظر امام(ع)جلب رضایت محبوب، شوق لقای محبوباز آثار فردی و اموری همانند: تقویّت هویت-دینی، حفظ وحدت و انسجام جامعه ازپیامدهای اجتماعی تولّی و تبّری در تربیت دینی محسوب می شوند.
