1404/06/16
عباس مترجم

عباس مترجم

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده هنر و معماری
نشانی: همدان .بلوار غبار همدانی دانشکده هنر و معماری .رئیس دانشکده
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
آنالیز پراش پرتو ایکس XRD و میکروسکوپ الکترونی روبشی EDX قطعات مسی حاصل از کاوشهای باستانشناسی تپه قشلاق در عصر مس و سنگ
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها
شرق زاگرس مرکزی، کاوش باستانشناسی قشلاق، مس و سنگ جدید، بررسی عناصر فلزی، آنالیز EDX و .XRD
سال 1402
مجله جستارهای باستان‌شناسی ایران پیش از اسلام
شناسه DOI
پژوهشگران مهناز شریفی ، عباس مترجم

چکیده

تپه قشلاق از تپههای ارزشمند منطقه بیجار و کریدوری است که سه حوضه فرهنگی شمال غرب، زاگرس مرکزی و فلات مرکزی ایران را به هم متصل میکند. نتایج کاوشهای باستانشناسی منجر به کشف محوطهای از عصر مس و سنگ گردید. از میان انباشت مس و سنگ جدید قشلاق، شواهد فلزگری، بصورت چند قطعه شی مسی بدست آمد که به منظور شناسایی عناصر و ترکیبات آنها مورد آزمایش XRDو EDX قرار گرفت. در این آنالیز از محصولات خوردگی موجود بر روی سطح قطعات فلزی، نمونههایی برداشت شد و توسط دستگاه پراش سنج اشعه ایکس مرکز خدمات آزمایشگاهی دانشگاه شریف و با روش Ray -X Fluorescenceبرای شناسایی و تعیین کمی عناصر و ترکیب شیمیایی کلی نمونهها استفاده شده است. در این راستا نمونههای فلزی قشلاق مورد تجزیه و تحلیل عنصری قرار گرفتند. آنالیز فلزات در چهار نمونه انجام شد. هدف این مقاله بررسی قطعات مسی برای شناخت تفاوتهای ساختاری به روشهای XRD، EDX و ارائه نتایج مطالعات آزمایشگاهی است. تولید اشیای فوق با استفاده از روش قالبگیری انجام شده است. نتایج حاصل از آنالیز قطعات حاکی از کاربرد فلز پایه مس با درصد بالا میباشند. همچنین عناصر کوپریت (اکسید مس)، سرب و آتاکامیت، پاراتاکامیت (تری هیدروکسی کلریدهای مس) 1C 3 /OH 2 /CU، آرسنیک، نیکل و نانتوکیت فاز اصلی تشکیل دهنده این فلزات بوده، هر چند که شرایط محیطی باعث آسیب دیدگی قطعات مسی شده است. حضور نقره به صورت فازی کاملا جدا در نمونه، همراه با گوگرد احتمالا ناخالصیهایی از سنگ معدن است که حین استخراج وارد نمونه شده است.