1404/06/16
عباس مترجم

عباس مترجم

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده هنر و معماری
نشانی: همدان .بلوار غبار همدانی دانشکده هنر و معماری .رئیس دانشکده
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
بازشناسی پوشش گیاهی عصر مسوسنگی و مفرغ در حاشیه شرق زاگرس مرکزی بر اساس مطالعه زغال چوب
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
آناتومی زغال چوب باستانی، دشت همدان ، باستان اقلیم شناسی ، زاگرس مرکزی
سال 1403
پژوهشگران اعظم سادات کیائی جمالی(دانشجو)، عباس مترجم(استاد راهنما)

چکیده

عمده‌ی بقایای درختی در اکثر محوطه‌های باستانی، به واسطه‌ی کربنی‌شدن حفظ شده‌اند. این مطالعه با هدف ارائه‌ی توضیحات کمی و کیفی نمونه‌های زغال چوب کشف شده از محوطه‌های باستانی تپه پیسا و تپه بهرام آباد واقع در حاشیه‌ی شرقی زاگرس مرکزی انجام شده است تا به این ترتیب، فرصتی برای بررسی دینامیسم پوشش گیاهی جنگل‌های گذشته و تأثیرات انسانی بر چشم‌انداز فراهم آید. زغال چوب به دو منظور استفاده شده است: تاریخ‌گذاریC14 ؛ بازشناسی باستان-محیطی . برای آنالیز نمونه‌ها، خطوط عرضی نازک و مقاطع شعاعی آنها تهیه و با استفاده از میکروسکوپ نوری، تصاویری در چهار مقیاس فراهم آمدند؛ مشخصات آوندها، بافت، شعاع چوب و سایر عناصر، به واسطه‌ی الگوریتم‌های یادگیری ماشین اندازه‌گیری و ثبت شدند. روش مناسب جمع‌آوری نمونه‌ها پس از ارزیابی مقدماتی میدانی و در نظر گرفتن جزئیات سؤالات تحقیق که می‌باید پاسخ داده شوند مورد توافق قرار گرفت؛ زغال چوب باستانی در مطالعه‌ی جاری، به صورت دستی، جمع‌آوری و به واسطه‌ی الک خشک و همچنین شناورسازی نمونه‌های خاک با اندازه‌ی استاندارد، بازیابی گردیده است. دیتاست قابل استناد در مطالعه‌ی جاری، با استخراج ویژگی‌های میکروسکوپی نمونه‌های فعلی از گونه‌های درختی موجود در منطقه، فراهم گردیده است و آنگاه بازشناسی گونه‌های درختی و گمانه‌زنی در باب تغییر اقلیم منطقه از طریق مقایسه‌ی ویژگی‌های نمونه‌های جمع‌آوری‌شده با دیتاست به واسطه‌ی الگوریتم‌های یادگیری ماشین، صورت پذیرفته است. نهایتاً بر اساس تعریف شرایط زیست محیطی گونه های درختی شناسائی شده که شامل طیفی از درختان چنار ، زالزالک ، سنجد تا گونه درختی بلوط بودند چنین به نظر می‌رسد با توجه به وجود اغلب این گونه ها در اقلیم فعلی منطقه تفاوت اقلیمی زیادی در منطقه نسبت به شرایط امروزی اتفاق نیافتاده است لکن حذف گونه بلوط و زالزالک در پوشش گیاهی امروزی نشان دهنده این واقعیت است که در هزاره پنجم تا هزاره سوم ق.م طول فصل خشکی حد فاصل آخرین بارش بهاری تا اولین بارش پاییزی به مراتب کوتاه تر از امروز بوده است و در عین حال شدت برودت سرما به مراتب کمتر از شرایط فعلی بوده است با توجه به مشابهت پوشش گیاهی شناسائی شده شرایط اقلیمی دشت همدان دقیقا شبیه شرایط اقلیمی امروز نواحی غرب زاگرس مرکزی حد فاصل دشت کرمانشاه تا خرم آباد بوده است که میانگین بارش سالانه بیشتری نسبت به شرایط امروزی دشت همدان دارند.