عبدالمجید محمدزاده

چکیده: باکتری استافیلوکوکوس اورئوس یک باکتری فرصت طلب است که عامل طیف وسیعی از بیماری های عفونی در انسان و دام می باشد. توانایی تشکیل بیوفیلم به عنوان یک فاکتور حدت، نقش مهمی در بیماریزایی باکتری استافیلوکوکوس اورئوس دارد. در حالت بیوفیلم، مقاومت باکتری نسبت به مواد ضدباکتریایی شیمیایی و فیزیکی و همچنین سیستم ایمنی بدن افزایش می یابد. هدف از انجام مطالعه حاضر بررسی جنبه های مختلف بیوفیلم برخی از جدایه های باکتری استافیلوکوکوس اورئوس بود. به این صورت که در ابتدا توانایی تشکیل بیوفیلم جدایه های استافیلوکوکوس اورئوس اخذ شده از منابع انسانی، دامی و غذایی با تکنیک های فنوتیپی مانند آزمون های میکروتیتر پلیت و کنگو رد آگار و روش های ژنوتیپی از جمله (Real time PCR) بررسی و مقایسه شد. سپس اثر اسانس گیاهان آویشن دنایی، مرزه تابستانه، زیره سبز، پونه کوهی، زنیان و گلپر روی ویژگی های مختلف بیوفیلم باکتری استافیلوکوکوس اورئوس بررسی گردید. از جمله مهمترین این جنبه ها، بررسی خاصیت مهارکنندگی رشد و کشندگی، مهارکنندگی تشکیل بیوفیلم، مهارکنندگی تولید پلی ساکارید خارج سلولی، مهارکنندگی افلوکس پمپ NorA و مهارکنندگی سیستم حد نصاب بود. در نهایت، ترکیبات تشکیل دهنده اسانس ها با استفاده از کروماتوگرافی گازی مشخص شدند و همچنین با استفاده از روش کشت سلولی، میزان سمیت اسانس های مورد مطالعه روی محیط کشت Vero بررسی شد. در مطالعه حاضر یک واکنش Multiplex PCR جهت بررسی فراوانی ژن های, fnbA ,clfB atlA ,icaAD و sasG طراحی گردید. نتایج آزمون فنوتیپی نشان داد که با تست های فنوتیپی، تفاوت معنی داری میان جدایه های اخذ شده از منابع مختلف از لحاظ توانایی تشکیل بیوفیلم وجود ندارد (P>0.05). ژن های وابسته به تشکیل بیوفیلم icaAD)، bap، fnbA، clfB، sasG و (atl بجز bapدر بین همه جدایه ها فراوانی بالایی داشتند. ژن bap تنها در دو جدایه دامی یافت شد. نتایج قسمت دوم کار نشان داد که همه اسانس های گیاهی به استئنای اسانس گیاه گلپر دارای خواص ضدباکتریایی و ضدبیوفیلمی قابل قبولی علیه جدایه های استافیلوکوکوس اورئوس و سویه استاندارد هستند. نتایج Real time PCR مربوط به افلوکس پمپ NorA، کاهش معنی دار بیان این پمپ را تحت تاثیر غلظت MIC/2 اسانس های گیاهی آویشن، مرزه، زیره، پونه و زنیان نشان داد؛ این قضیه با استفاده از روش Chec