چکیده: این پژوهش با هدف بررسی تاثیر پیش‌سازمان‌دهنده بر میزان یادگیری و بارشناختی ادراک شده دانشجویان انجام شد. این پژوهش از نظرهدف، کاربردی و از نظر روش‌شناسی دردسته پژوهش‌های شبه آزمایشی است. جامعه‌ی آماری این پژوهش کلیه دانشجویان دانشکده علوم اقتصاد و علوم انسانی دانشگاه بوعلی‌سینا همدان در سال تحصیلی1403-1402 بود. در این پژوهش آزمودنی‌ها با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. آزمودنی‌های انتخاب شده با استفاده از گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه کنترل قرار داده شدند. اعضاء گروه آزمایش 10نفر و اعضاء گروه کنترل نیز 10نفربودند. به منظوربررسی سطح دانش‌آزمودنی‌ها از پرسشنامه پیش آزمون یادگیری محقق ساخته استفاده گردید. گروه آزمایش قبل از دریافت محتوای اصلی یک پیش‌سازمان‌دهنده دریافت کردند، محتوای پیش‌سازمان‌دهنده؛ فصل 1 از کتاب مغزما؛ چگونه از مغز خود بهتر استفاده کنیم، به نویسندگی مک دونالد درنرم افزار پرزی تهیه شده است. در حالیکه به گروه کنترل پیش‌سازمان‌دهنده‌ای ارائه نشد و مستقیم محتوای اصلی را دریافت نمودند، پس از ارائه محتوا فرایند کالیبراسیون با دستگاه ردیاب چشم انجام شد. در پایان، آزمودنی‌های هر دو گروه پرسشنامه بار شناختی (تلاش‌ذهنی) پاس (1992) و پرسشنامه تفکیک بارشناختی کلپش (2017) را تکمیل کردند و سپس بلافاصله در پرسشنامه پس‌آزمون یادگیری محقق ساخته شرکت کردند. در این پژوهش جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزارآماری SPSS برای ارائه آمارتوصیفی (شاخص‌های پراکندگی و مرکزی) استفاده شد سپس در بخش آمار استنباطی بعد از بررسی نرمال بودن متغیرهای پژوهش با آزمون کولموگروف – اسمیرنوف، فرضیه‌های پژوهش به کمک آزمون تحلیل واریانس و همبستگی پیرسون مورد بررسی قرارگرفته شد. همچنین برای تجزیه و تحلیل حرکات چشم‌های آزمودنی‌ها از دستگاه ردیاب چشمی بینا استفاده شد. خروجی این قسمت به صورت نقشه حرارتی و فایل اکسل که حاوی مختصات رفتارهای چشم آزمودنی‌ها بود. درآمار توصیفی فاکتورهای مورد نیاز برای تثبیت چشم: تعداد خیرگی، مجموع مدت زمان خیرگی، میانگین مدت زمان خیرگی و مجموع انحراف معیار مدت زمان خیرگی بود. در آمار استنباطی فاکتور مورد نیاز برای تثبیت چشم: مدت زمان خیرگی بر روی متن بود که به صورت تی مستقل انجام و ارزیابی شد. نتایج نشان داد که؛ گروه کنترل نسبت به گروه آزمایش، بارشناختی بیشتری را متحمل شدند و هچنین هنگام قرائت متن حرکات چشم کندتر و خیرگی بیشتری را از خود نشان دادند. یافته ی دیگر پژوهش حاکی از این بود که ارائه پیش‌سازمان‌دهنده تاثیر مطلوب بر بارشناختی دارد و سرعت مطالعه چشم را بهبود می‌بخشد. همچنین یافته‌های پژوهش نشان داد پیش‌سازمان‌دهنده باعث افزایش یادگیری و تسهیل آن می‌شود. در نهایت براساس یافته‌های این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که در صورت ارائه پیش‌سازمان‌دهنده قبل از شروع درس جدید، می‌توان بارشناختی وارد شده بر حافظه فعال را کاهش داد و تسهیل یادگیری را افزایش و باعث بهبود عملکرد یادگیری دانشجویان شد. از این رو پیشنهاد می‌شود برای بهبود در روند یادگیری دانشجویان از این راهبرد استفاده شود.
