اصغر میرزائی اصل

یکی از ویژگی های مهم در ارقام چغندرقند برای تولید شکر در اقلیم های معتدل، اصلاح در برابر ساقه دهی زودهنگام یا بولتینگ است که عملکرد ریشه را به طور موثری کاهش می دهد. شناخت کنترل ژنتیکی گلدهی در چغندرقند، می تواند در تولید ارقام مقاوم به بولتینگ راه گشا باشد. در این تحقیق توالی رونوشت (mRNA) ژنهایFrigida، دو نسخه از ژن VIN3، VRN1، EMF2، FT1 و BTC1 مربوط به گیاه چغندرقند در دو رقم مقاوم به بولتینگ و دو لاین حساس به بولتینگ مورد مقایسه قرار گرفت. براساس شباهت توالی های EST، TSA چغندرقند با ژن های مرتبط با گلدهی در آرابیدوپسیس و همچنین اطلاعات برخی از ژن های گلدهی گزارش شده چغندرقند در پایگاه NCBI آغازگرهایی برای ژن های مورد نظر طراحی شد. از گیاهان کشت شده در مزرعه در دو مرحله قبل از سرما و در معرض سرما نمونه های برگی تهیه شد. از نمونه های برگیRNA استخراج شد و رشته ی اول cDNA با استفاده از آغازگر الیگو دی تی ساخته شد. از cDNA ساخته شده به عنوان الگو در واکنش PCR استفاده گردید. قطعات تکثیر شده برای هر ژن در دو رقم مقاوم به بولتینگ و دو لاین حساس به بولتینگ از نظر طول توالی مشابه بودند و برای بررسی دقیق تر جهت توالی یابی ارسال شدند. مقایسه نتیجه توالی یابی این ژن ها 17 جهش نقطه ای را در توالی رونوشت ژن ها نشان داد. یک جهش نقطه ای در frigida تعداد 13 جهش در دو نسخه از VIN3 و دو جهش در FT1 شناسایی شدند. یک جهش از نوع حذف/اضافه در ‍ژن BTC1 شناسایی شد که سبب تغییر در چارچوپ ترجمه پروتئینی شده و 6 اسیدآمینه انتهایی پروتئین تغییر می یابد. نتایج نشان داد که علیرغم کلیدی بودن ژن FT1 در گلدهی چغندرقند، توالی پروتئینی این ژن ارتباطی با صفت مقاومت به بولتینگ ندارد. در این تحقیق توالی دو ژن frigida و vernalizationinsensitive3 مربوط به گیاه چغندرقند برای اولین بار شناسایی و در پایگاه NCBI ثبت گردید.