مقدمه وهدف: تمرینات مقاومتی یکی از مهم ترین عوامل آمادگی جسمانی ورزشکاران می باشد که علاوه برجنبه های ورزشی موجب بهبود کیفیت زندگی غیرورزشکاران و بازتوانی بیماران نیز می شود.ازاین رو مطالعه اثرات این نوع فعالیت از جهات گوناگون همواره مورد توجه محققین حوزه ورزش می باشد. هدف از پژوهش حاضر مقایسه تأثیرات دوازده هفته تمرین مقاومتی سنتی TRT با تمرین مقاومتی تناوبی باشدت بالاHIRT بر تغییرات هورمونی، گلوکاگون، انسولین، مقاومت به انسولین، گلوکز، در افراد فعال می-باشد. مواد و روش ها: 30 آزمودنی از بین مردان جوان فعال استان همدان بر مبنای شاخص توده بدنی (BMI) نرمال 25-5/18 کیلوگرم بر مجذور متر و یک تکرار بیشینه (1RM) انتخاب شدند و به صورت تصادفی به سه گروه TRT، HIRT و گروه کنترل تقسیم شدند. پروتکل تمرینی دو گروه TRT و HIRT به مدت 12هفته و هر هفته 5جلسه اجرا شد. مقدار وزنه برای HIRT 75 تا 90 درصد یک تکرار بیشینه (1RM) و برای TRT 50 تا 75 درصد (1RM) تنظیم شد. تمام تمرینات بدنسازی و برنامه ها به صورت جداگانه اجرا شد. سطح سرمی هورمون گلوکاگون، انسولین و گلوکز به روش الایزا اندازه گیری شد. بعلاوه، متغیر های مقاومت به انسولین، اکسیژن مصرفی میوکارد، قدرت عضلانی بالاتنه و پایین تنه آزمودنی ها در مراحل پیش و پس آزمون سنجیده شد. برای بررسی نرمال بودن داده ها از آزمون شاپیرو ویلک استفاده شد. سپس از آزمون آنالیز واریانس یکطرفه (آزمون تعقیبی بونفرونی) جهت بررسی تفاوت های بین گروهی استفاده شد. سطح معناداری در تمام محاسبات (05/0>P ) در نظر گرفته شد. یافته ها: نتایج نشان داد که سطح سرمی هورمون گلوکاگون پس از دوازده هفته در گروه های TRT و HIRTبه نسبت گروه کنترل افزایش معنی داری داشت (05/0>P )، اما در متغیر های انسولین، گلوکز، مقاومت به انسولین و اکسیژن مصرفی میوکارد تفاوت معنی داری در گروه های TRT و HIRTمشاهده نشد (05/0
P). نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر می توان نتیجه گیری کرد که HIRT بتواند تغییرات مشهودی را در بحث آنتروپومتری و شاخص های تندرستی و به عنوان تسهیل دهنده رشد عضلانی به نسبت TRT اعمال کند، و از نظر زمان و هزینه نیز مقرون به صرفه