مقدمه و هدف : دﯾﺎﺑﺖ ﯾﮑﯽ از ﻣﻌﻀﻼت ﺳﻼﻣﺘﯽ در ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺟﻮاﻣﻊ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽشود. مداخلات ورزﺷﯽ و مکمل از ﺟﻤﻠﻪ روﯾﮑﺮدﻫﺎی ﺑﻬﺒﻮد وﺿﻌﯿﺖ اﻓﺮاد دﯾﺎﺑﺘﯽ ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽﮔﺮدد. لذا هدف از پژوهش حاضر بررسی اثرات 8 هفته تمرین هوازی و مکمل 25هیدروکسی ویتامین Dبر سطح GLP1، DPP4 و شاخص مقاومت انسولین بود .مواد و روش ها: در این تحقیق نیمه تجربی، با طرح پیش آزمون- پس آزمون، از بین مردان 40 تا60 سال مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه کننده به مرکز دیابت بیمارستان عیسی بن مریم اصفهان، تعداد 48نفر به صورت داوطلبانه و در دسترس انتخاب و در 4 گروه تمرینات هوازی،گروه تمرینات هوازی و مصرف مکمل 25هیدروکسی ویتامین D ، گروه مصرف مکمل 25 هیدروکسی ویتامین D و گروه کنترل قرار گرفتند. برنامه تمرینات هوازی به مدت 8 هفته (3جلسه در هفته، هر جلسه 60 تا 75 دقیقه با 80-60 درصد حداکثر ضربان قلب) اعمال شد. گروه های دریافت کننده مکمل نیز مکمل 25هیدروکسی ویتامینD را به مدت 8 هفته با دوز 50000 واحد خوراکی هفتکی مصرف کردند. سطح GLP1 ، DPP4 ومقاومت انسولین قبل و بعد از مداخله در چهار گروه اندازه گیری شد. در نهایت داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس(ANCOVA) و آزمون تعقیبی LSD مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج : نتایج تحقیق بیانگر افزایش معنی داری میانگین سطح GLP1و کاهش معنادار DPP4 و شاخص مقاومت انسولین گروه تمرینات هوازی، گروه تمرینات هوازی و مصرف مکمل نسبت به گروه کنترل بود. همچنین شاخص مقاومت انسولین در گروه مصرف مکمل نسبت به گروه کنترل کاهش معناداری مشاهده شد(05/0 > P). نتیجه گیری : تمرین هوازی با و بدون مصرف مکمل منجر به افزایش سطح GLP1، کاهش میزان DPP4 و بهبود مقاومت انسولین گردید. لیکن مصرف مکمل ویتامین D به تنهایی در سطح GLP1وDPP4 تغییری ایجاد نکرد.