مقدمه: دیابت یکی از معضلات سلامتی در تمامی جوامع محسوب میشود. مداخلات ورزشی و مکمل از جمله رویکردهای بهبود وضعیت افراد دیابتی تلقی میگردد . لذا هدف از پژوهش حاضر بررسی اثرات 8 هفته تمرین هوازی با و بدون مکمل 25 هیدروکسی ویتامین D بر قند خون ناشتا، میزان انسولین پلاسما و شاخص مقاومت انسولین بود . مواد و روش: در این تحقیق از نوع نیمه تجربی، با طرح پیش آزمون پس آزمون از بین مردان - 40 تا 60 سال مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعهکننده به مرکز دیابت بیمارستان عیسی بن مریم اصفهان، تعداد 48 نفر به صورت داوطلبانه و در دسترس انتخاب و در 4 گروه تمرینات هوازی ) 12 بیمار(، گروه تمرینات هوازی و مصرف مکمل 25 هیدروکسی ویتامین D ( 12 بیمار(، گروه مصرف مکمل 25 هیدروکسی ویتامین D ( 12 بیمار( و گروه کنترل ) 12 بیمار( قرار گرفتند. برنامه تمرینات هوازی به مدت 8 هفته ) 3 جلسه در هفته، هر جلسه 60 تا 75 دقیقه با شدت 85 - 60 درصد حداکثر ضربان قلب( اعمال شد. گروههای دریافت کننده مکمل نیز مکمل 25 هیدروکسی ویتامین D را یک بار در هفته به مدت 8 هفته به مقدار 50000 واحد خوراکی مصرف کردند. میزان قند خون ناشتا، انسولین پلاسما و شاخص مقاومت انسولین قبل و بعد از مداخله در چهار گروه اندازهگیری شد. در نهایت دادهها با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس و آزمون تعقیبی LSD مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت . یافتهها: نتایج تحقیق بیانگر تفاوت معنیداری بین میانگین سطح انسولین پلاسما، قند خون ناشتا و شاخص مقاومت انسولین گروه تمرینات هوازی، گروه تمرینات هوازی و مصرف مکمل، گروه مصرف مکمل و گروه کنترل بود ( 05 / 0 > P .) بحث و نتیجهگیری: مکملسازی ویتامین D به همراه تمرینات هوازی منجر به بهبود میزان قند خون ناشتا، سطح انسولین پلاسما و مقاومت انسولین گردید. بنظر میرسد انجام فعالیتهای ورزشی و مکمل ویتامین D ، میتواند به عنوان یک روش درمانی مکمل در بهبود وضعیت بیماران دیابتی مد نظر قرار گیرد.
