علیرضا حاتمی

چکیده: توجه روزافزون به مسائل زیست محیطی و نیز شناخت بیشتر ارزش آب بازیافت شده از فاضلاب برای مصارف کشاورزی و صنعتی، سبب گسترش و توسعه ایستگاه های تصفیه فاضلاب شده است. صنعت تصفیه فاضلاب یکی از صنایع انرژی بر است که به ازای هر متر مکعب فاضلاب بین 0.4 تا 0.9 کیلو وات ساعت انرژی مصرف می کند؛ مقدار انرژی مصرفی بسته به اندازه ایستگاه، مقدار آلودگی فاضلاب، دمای هوا، و شرایط آب و هوایی متغیر است. تخمین زده می شود 1% تا 3% از کل انرژی مصرفی در سطح جهان، به انرژی مصرفی تصفیه خانه های فاضلاب اختصاص یابد. با توجه به مصرف انرژی قابل توجه در ایستگاه های تصفیه فاضلاب، لزوم بررسی راهکارهای کاهش میزان مصرف انرژی، کاهش پیک توان مصرفی، پاسخگویی بار و مدیریت مصرف انرژی در این مراکز مورد توجه محقیقن قرار گرفته است. در پروژه حاضر در قسمت اول ممیزی انرژی شامل اندازه گیری مختلف (توان مصرفی، ولتاژ، جریان و ضریب توان) واحدهای مختلف ایستگاه تصفیه فاضلاب همدان انجام شده است و راهکارهایی برای کاهش مصرف انرژی و همچنین کاهش پیک توان مصرفی ارائه شده است. اندازه گیریهای صورت گرفته بیانگر آنست که شاخض مصرف انرژی در تصفیه خانه فاضلاب همدان برابر 0.1667 KWh/m3 است. گرچه این میزان مصرف انرژی، از دیگر ایستگاه های گزارش شده در تحقیقات صورت گرفته کمتر است (0.4 تا 0.9 کیلو وات ساعت به ازای هر متر مکعب فاضلاب)، اما باید در نظر داشت که بخش خشک کن تصفیه خانه فاضلاب همدان هنوز راه اندازی نشده است؛ بنابراین در حال حاضر امکان مقایسه شاخص مصرف انرژی وجود ندارد. در بخش بعدی مطالعات صورت گرفته، به مسئله کیفیت توان و انتشار هارمونیک در سطح ایستگاه تصفیه خانه فاضلاب همدان پرداخته شده است. یکی از قسمتهای مهم ایستگاه تصفیه فاضلاب، بخش هوادهی به فاضلاب است. هوادهی یکی از مهم ترین واحد های تصفیه فاضلاب به روش لجن فعال، و اصطلاحاً قلب تصفیه خانه فاضلاب می باشد. در این مرحله از طریق رساندن هوا به جریان فاضلاب، باکتری های هوازی شروع به فعالیت و هضم مواد آلی صورت می گیرد. در حالتی که اکسیژن به میزان کافی به میکروارگانیسم های هوازی برسد، تصفیه کامل و راندمان تصفیه فاضلاب تا بیش از 90 درصد خواهد رسید. هوای مورد نیاز واحد هوادهی از طریق بلوئرهای هوادهی تامین و به وسیله دیفیوزر های زیر سطح (عمق مخزن) منتشر می شود، بلوئرهای موج