گونه های هموتروپیک مایکوپلاسما پاتوژن های منتقله از طریق ناقلین می باشند که به سطح گلبول های قرمز پستانداران مختلف می چسبند. گزارش های مربوط به عفونت هموپلاسمای سگ در ایران کمیاب می باشد لذا هدف از این مطالعه شناسایی مولکولی گونه های هموتروپیک مایکوپلاسما در خون سگ های استان های همدان، کرمانشاه و انگل های خارجی آلوده کننده آن ها شامل کک های کتنوسفالیدس کنیس، پولکس ایریتانس و کنه رپیسفالوس سنگوئینئوس بود. بدین منظور DNA استخراج شده از خون 185 قلاده از سگ های استان های همدان، کرمانشاه و انگل های خارجی آلوده کننده آن ها (n= 12) جهت بررسی حضور گونه های هموتروپیک مایکوپلاسما با روش PCR و با استفاده از پرایمرهای اختصاصی جنس و نیز گونه های مایکوپلاسما هموکنیس و کاندیداتوس مایکوپلاسما هماتوپارووم انجام شد. برخی از محصولات PCR مربوط به خون و انگل خارجی از هر دو شهر بصورت اتفاقی انتخاب و جهت تعیین توالی نوکلئوتیدها مورد خوانش قرار گرفتند. همچنین ارتباط میان آلودگی با هموپلاسما و سایر عوامل مانند منطقه جغرافیایی، وضعیت نگهداری، وضعیت جسمانی، جنس، سن و آلودگی به انگل خارجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در مجموع 90 قلاده سگ ( 6/48 درصد) با پرایمر جنس مثبت شدند که مشابهت یابی توالی-های بدست آمده نشان داد 25 قلاده (5/13 درصد) به گونه مایکوپلاسما هموکنیس، 11 قلاده (9/5 درصد) به گونه کاندیداتوس مایکوپلاسما هماتوپارووم و 54 قلاده (3/29 درصد) دارای آلودگی همزمان بودند. در انگل های خارجی، آلودگی به هموپلاسما فقط در کک ها شناسایی شد و گونه مایکوپلاسما هموکنیس در کک پولکس ایریتانس، گونه کاندیداتوس مایکوپلاسما هماتوپارووم در کک های پولکس ایریتانس و کتنوسفالیدس کنیس و عفونت همزمان با هر دوگونه نیز در کک کتنوسفالیدس کنیس مشاهده شد. نتایج آنالیز آماری مشخص کرد که آلودگی به انگل خارجی، وضعیت نامناسب بدن و سن بالای 3 سال با عفونت هموپلاسما در سگ ها دارای ارتباط معنی دار آماری می باشد. با توجه به شیوع بالای عفونت هموپلاسمای سگ در سراسر کشور و امکان سرایت گونه کاندیداتوس مایکوپلاسما هماتوپارووم به انسان (زئونوز)، راهکارهایی مانند کنترل موثر انگل های خارجی، معاینه منظم سگ ها و آگاهی عمومی توصیه می شود.
