علی اکبر قلی زاده

چکیده: افزایش قیمت مسکن از طریق دو کانال، هزینه‌ی اجاره مسکن را افزایش می‌دهد؛ 1) ارتباط مستقیم بین قیمت و اجاره مسکن باعث می‌شود که افزایش قیمت مسکن با تاخیر زمانی، هزینه‌ی اجاره مسکن را افزایش ‌دهد. 2) افزایش قیمت مسکن قدرت خرید کم‌درآمد و میان درآمدها را کاهش می‌دهد و موجب افزایش تقاضای مسکن اجاره‌ای می‌شود. هر دو کانال یاد شده، بر اجاره مسکن فشار وارد می‌سازد و از آنجا که رشد اجاره مسکن در شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی(cpi) با وزنی بیش از 30 درصد حضور دارد، افزایش قابل ملاحظه‌‌ای در شاخص تورم ایجاد می‌کند. رشد اجاره و اجاره نشینی، یکی از بزرگترین چالش‌های اقتصادی و اجتماعی در کشور است. بر اساس گزارش‌های مختلف، خانوارهای اجاره‌نشین ایرانی در دوره سال‌های 1385 تا 1395، ۸۳ درصد بیشتر شده‌اند و هزینه اجاره مسکن در ایران ۳۵ تا ۵۰ درصد هزینه‌های خانوار را به خود اختصاص می‌دهد. طی سال‌های 1399 و 1400، اجاره ‌بها حدود ۱۲۰ درصد رشد یافته‌ و به تبع آن، میزان تورم نیز به شدت افزایش یافته‌است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر اجاره مسکن بر تورم از طریق داده‌های سالیانه است. تحقیق حاضر سعی بر آن داشته است که تاثیر اجاره مسکن بر تورم را در کل شهرهای ایران بررسی نماید. لذا با بکارگیری داده‌های سری زمانی طی دوره زمانی1370-1400 و با استفاده از نرم افزار Eviews و روش ARDL رابطه تورم و شکاف تولید ناخالص داخلی، حجم نقدینگی، شاخص اجاره مسکن و کسری بودجه برآورد و تحلیل شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه‌ی پژوهش بیان کرده است که ضریب شاخص اجاره مسکن اثر مثبت و معناداری بر تورم داشته است و در کوتاه‌مدت برابر با 096/1 است، یعنی؛ با یک درصد افزایش در اجاره‌بها، تورم 096/1 درصد افزایش یافته است. همچنین ضریب شاخص اجاره مسکن در بلندمدت برابر با 555/0 است، یعنی؛ با یک درصد افزایش در اجاره‌بها، تورم 555/0 درصد افزایش یافته است.