خانوارهـا بـا تغییـر شـرایط زندگـی، نیازهـای متفاوتی پیـدا میکنند که پاسـخگویی بـه آنها ضـرورت جابجایی در شـهر را بوجـود مـی آورد کـه شـامل تغییـر در واحد مسـکونی و بافت اجتماعـی- اقتصادی سـاکنین پیرامونی اسـت. در ایـن مقالـه شناسـایی الگـوی انتخاب مسـکن و تمایز ترجیحـات خانوارهـا برمبنای نظریـه ادوار زندگی تبییـن می شـود کـه چرخـه عمومی تحـوالت زندگـی و نیازهای مسـکن بـرای تمامـی خانوارها را بیـان میکند. در توسـعه نظریـه مذکـور، هر خانوار شـهری به دسـته های متمایـزی با ویژگیهـای اجتماعی- اقتصادی تقسـیم می شـود کـه این تمایزها منشـأ انتخاب های گوناگون مسـکن اسـت. شناسـایی اثـرات و ارتباط میـان ویژگی های اجتماعـی- اقتصـادی خانوارهـا و ویژگـی همسـایه ها امکان تبییـن گفتمان هـا و جریانهای اصلی شـهر را فراهم می کنـد؛ ماننـد همگنـی محلات و جداییگزینـی فضایـی. در ایـن مقالـه بـه انتخـاب مسـکن گروه هـای خـاص در شـهر تهـران بـا تاکیـد بـر بافـت اجتماعـی- اقتصـادی محلـه انتخابـی آنهـا پرداختـه شـده اسـت. بنابرایـن گروه هـای خانـوار هـدف پژوهـش مهاجران به شـهر تهران، متولدیـن خارج از تهـران، کارگران سـاده، خانوارهای تک سرپرسـت، دارای معلـول و اجاره نشـین هسـتند. مدل سـازی انتخـاب مسـکن بصـورت انتخـاب گسسـته و بـا اسـتفاده از روش »رگرسـیونی چند متغیره کمی« انجام شـده اسـت که امکان تحلیل متغیرهای متعدد وابسـته را ممکـن می کنـد. داده هـای ورودی مـدل از سرشـماری عمومـی نفـوس و مسـکن سـال 1390 شـهر تهـران و تسـهیلات شـهری تهـران از طـرح تفصیلی اخذ شـده اسـت. متغیرهای گروه واحد مسـکونی شـامل متـراژ زیربنا و پایـداری بنـا اسـت و متغیرهـای گروه بافت اجتماعی- اقتصادی سـاکنین شـامل نرخ باسـوادی در گـروه زنان، نـرخ اشـتغال زنـان، نـرخ حضـور سـاکنین دارای تحصیلات عالـی، سـرانه وسـیله نقلیـه شـخصی و نـرخ حضور دانشـجویان اسـت. یافته هـای پژوهـش نشـان میدهـد کـه متغیرهـای گـروه »واحد مسـکونی« بیشـترین نقش را در انتخـاب مسـکن ایفـا می کنـد و از میـان متغیرهـای بافـت اجتماعـی- اقتصـادی خانوارها، تمامـی متغیرها ارتبـاط معنـاداری دارنـد کـه نشـان از روایـی مـدل دارد و دو متغیـر »سـرانه اتومبیل شـخصی خانـوار« و »نرخ باسـوادی زنـان« بیشـترین درصـد تبییـن در ایـن گـروه را ایفـا می کننـد. در گـروه »واحـد مسـکونی« شـانس انتخـاب واحدهـای مسـکونی بـا متـراژ زیربنـای کمتـر و بناهـای ناپایـدار در میان گروههای خاص بیشـتر اسـت و همچنیـن شـانس انتخـاب بافـت اجتماعـی- اقتصـادی پایین ِ تـر سـاکنین افزایش مییابـد و تنها اسـتثنای این ونـد، گـروه هـدف مهاجران 5 سـال گذشـته اسـت. یافته هـای کلی پژوهش نشـان میدهـد که بـرای گروه های خـاص انتخـاب واحد مسـکونی مناسـب ارجح تر از محله اسـت و تنها برای گروه مهاجران 5 سـال گذشـته اسـت کـه انتخـاب بافـت اجتماعـی- اقتصـادی محلـه در اولویت قـرار می گیرد.
