در جهان امروز تعامل با اقتصاد جهانی امری اجتناب ناپذیر است چرا که روزانه میلیاردها دلار کالا و خدمات بین کشورهای جهان در حال مبادله است؛ به همین دلیل، بررسی وضعیت کشورها در حوزه اقتصاد بین الملل و مبادلات بازرگانی آنها با دنیای خارج از اهمیت شایانی برخوردار است و رابطه مبادله یکی از مهم ترین شاخص ها برای تجزیه و تحلیل مسائل اقتصاد بین الملل به حساب می آید؛ این شاخص، بر متغیرهای اقتصاد کلان، مانند رشد اقتصادی، حساب جاری، قیمت های داخلی و.... اثر می گذارد و متقابلا از آنها اثر می پذیرد. نشان می دهد که رابطه مبادله در کشورهای در حال توسعه بدتر شده و به دنبال تخصصی شدن آنها در محصولات اولیه، فرآیند افول رابطه مبادله ادامه داشته است. رابطه مبادله در این کشورها نه تنها دارای تغییرپذیری بالایی است، بلکه برای دوره های ممتدی نیز دستخوش افزایش و کاهش می شود و لذا محافظت از اقتصاد در مقابل چنین تکانه هایی مشکل می باشد (اسپاتا فورا و وارنر، 1999). اقتصادهای متکی به نفت نسبت به اقتصادهای متکی به صادرات غیرنفتی در برابر بی ثباتی رابطه مبادله آسیب پذیرترند. ایران نیز به عنوان یکی از کشورهای در حال توسعه و صادرکننده مواد خام در کنار این کشورها، به شدت به درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت وابسته بوده و با نوسانات قیمت جهانی نفت، رابطه مبادله ی کشور دچار بی ثباتی می گردد.
