1404/02/01
علی غفرانی

علی غفرانی

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی
نشانی:
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
نماز میّت در شهرهای بزرگ ایران دورهی اسلامی تا حملهی مغول
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها
ایران اسلامی، آیین های خاکسپاری، نماز میّت، مکان های برگزاری، گورستان.
سال 1402
مجله تحقیقات تاریخ اجتماعی
شناسه DOI
پژوهشگران سید محمد مهدی شریعتی ، علی غفرانی

چکیده

در ایران دوره ی اسلامی و با تاثیر از شریعت اسلام، مردگان با آداب اسلامی به خاک سپرده می شدند. از جمله آداب خاکسپاری اموات، اقامه ی نماز میت بود. اقامه ی نماز توسط خلیفه، امیران و کارگزاران حکومتی، دانشمندان دینی، قضات و خویشاوندان میّت صورت می گرفت. جامع یا مصلای شهر، مساجد، میادین، گورستان ها و مدارس شهر و گاهی نیز اماکن حکومتی، مکان های برگزاری نماز میّت بودند. موقعیت و جایگاه اجتماعی متوفّی در تعیین امام جماعت این نماز و مکان برگزاری آن موثر بود. نویسندگان مقاله با بررسی تاریخ های محلی و کتاب های تراجم و طبقات، و با روش توصیفی- تحلیلی، در صدد پاسخ به این سوال ها هستند که 1- چه عواملی در کیفیت برگزاری آیین دینی– اجتماعی نماز میت و محل برگزاری آن اثرگذار و دخیل بود؟ 2- چه کسانی و با چه نیات و انگیزه هایی در نماز میت شرکت می کردند؟ بررسی ها نشان می دهد که عواملی مانند پیوندهای خانوادگی، جایگاه اجتماعی و شغلی افراد و میزان و چگونگی ارتباط متوفی با ساختار سیاسی حاکم، در کیفیت برگزاری نماز و انتخاب محل برگزاری نماز میت دخالت داشت. همچنین موقعیت شغلی و اجتماعی متوفی سبب می شد تا بزرگان شهر و مردمان بسیاری با نیت قدردانی از زحمات متوفی و نیز تعظیم شعائر دینی در نماز میت شرکت کنند.