عباس فرح آور

چکیده: هدف از این مطالعه بررسی مقادیر طبیعی شاخص‌های عروقی، مورفولوژی و اکوژنیسیتی بیضه چپ و راست در قوچ نژاد مهربان بود. بدین منظور تعداد ۸ رأس قوچ نژاد مهربان با سن ۲ الی۳ سال و با میانگین وزنی ۶۴ کیلوگرم انتخاب و با کمک سونوگرافی مقیاس خاکستری مورفولوژی، اکوژنیسیته و هتروژنیسیته بیضه‌ها در فصل غیر تولیدمثلی مورد ارزیابی قرار گرفت. ابعاد بیضه شامل طول، عرض و ضخامت بیضه با استفاده از خط‌کش داخلی دستگاه سونوگرافی اندازه‌گیری شد. همودینامیک بیضه توسط سونوگرافی داپلر رنگی بر روی شریان بیضه‌ای پروکسیمال در بند بیضه اندازه‌گیری و شاخص‌های شریانی مورد ارزیابی قرار گرفت. به‌منظور بررسی غلظت هورمون‌ تستوسترون خون و ارتباط آن با شاخص‌های سونوگرافی بیضه در ۳ نوبت ۵ میلی‌لیتر خون از ورید وداج جمع‌آوری گردید. نتایج نشان داد که میانگین طول بیضه چپ و راست در سه تکرار به‌ترتیب 85/9 و 61/9 میلی‌متر و میانگین عرض بیضه چپ و راست در سه تکرار به‌ترتیب برابر 99/4 و 05/5 میلی‌متر بود. میانگین ضخامت بیضه چپ و راست در سه تکرار به‌ترتیب برابر با 31/5 و 00/5 میلی‌متر بود همچنین میانیگن حجم بیضه چپ در سه تکرار 60/186 میلی‌متر و حجم بیضه راست برابر با 56/174 میلی‌متر می باشد. به لحاظ آماری اختلاف معنی‌داری بین طول، عرض، ضخامت و حجم بیضه چپ و راست وجود نداشت. میانگین هورمون تستوسترون در تکرار اول و دوم و سوم به‌ترتیب برابر با 18/1، 79/1 و 56/2 نانوگرم در میلی‌لیتر بود که به لحاظ آماری میزان هورمون تستوسترون در تکرار سوم بالاتر از دو تکرار دیگرم می باشد (05/0>p ). نتایج نشان داد که شاخص ضربان شریانی، شاخص مقاومت شریانی و حداکثر سرعت جریان خون در سیستول در بیضه چپ و راست در تکرارهای اول، دوم و سوم و مجموع سه تکرار اختلاف معنی‌داری باهم دیگر نداشتند. میانگین شاخص ضربان شریانی در بیضه چپ و راست به‌ترتیب برابر با 07/1 و 52/1 و شاخص مقاومت شریانی به ترتیب برابر با 71/0 و 72/0 مشاهده گردید. سرعت جریان خون در انتهای دیاستول بیضه راست بالاتر از بیضه چپ می باشد (05/0>P). سرعت جریان دیاستول بیضه راست برابر 72/12 در مقابل 60/11 سانتی متر بر ثانیه بیضه چپ بود.حداکثر سرعت جریان خون در سیستول در بیضه چپ و راست به ترتیب برابر با 94/21 و 45/21 سانتی متر بر ثانیه بود. میانگین اکوژنیستی تصاویر بیضه راست و چپ در نرم افزار ایمیج جی و سونوگرافی در مقایسه با روش فتوشاپ بالاتر بود. به طوریکه میانگین اکوژنیستی تصاویر بیضه چپ و راست در کل سه تکرار برای ایمج جی، فوتوشاپ و سونوگرافی برابر با 13/88، 59/66 و 96/91 مشاهده گردید. میانگین هتروژنیستی تصاویر در مجموع سه تکرار برای ایمیج جی 36/10، فتوشاپ 17/9 و سونوگرافی 68/9 مشاهده گردید به لحاظ آماری اختلاف معنی داری بین تیمارها وجود نداشت.