سابقه و هدف: کروم نقش مهمی در متابولیسم نشخوارکنندگان ایفا می کند. در شرایطی مانند افزایش سرعت رشد، تنش و زیست فراهمی پائین کروم در منابع خوراکی، کروم بدن تخلیه شده و منجر به اختلالات متابولیکی، تولید مثلی و کاهش عملکرد رشد می شود. ال کارنیتین به عنوان یک ماده شبه ویتامینی، در بسیاری از فرآیندهای متابولیکی دخالت داشته و با تأثیر بر متابولیـسم لیپیدها در افزایش رانـدمان و تولید انرژی موثر است. هنگام استفاده توام کروم و ال کارنیتین، اثر متقابل مثبتی بر متابولیسم کربوهیدات ها و لیپیدها مشاهده شده است. بنابراین هدف از این مطالعه بررسی اثر مکمل های کروم آلی و ال-کارنیتین بر فراسنجه های متابولیکی و تولید مثلی در میش های آبستن و عملکرد بره های پرواری مهربان بود. مواد و روش ها: این پژوهش شامل دو آزمایش بود: در آزمایش اول 45 روز قبل از زایمان، 60 راس میش آبستن نژاد مهربان 4-3 ساله انتخاب و به طور تصادفی به 4 گروه (15n=) تقسیم و با جیره پایه مشابه تغذیه شدند. تیمارها شامل: 1- تیمار شاهد (فقط جیره پایه) 2- تیمار کروم (جیره پایه بعلاوه500 میکروگرم کروم به شکل کروم-متیونین به ازای هر راس میش در روز) 3- تیمار ال کارنیتین (جیره پایه بعلاوه 500 میلی گرم ال کارنیتین به ازای هر راس میش در روز) 4- تیمار کروم- کارنیتین (جیره پایه بعلاوه 500 میکروگرم کروم و 500 میلی گرم ال کارنیتین به ازای هر راس میش در روز) بود. مکمل ها روزانه به صورت سرک به جیره پایه اضافه شد. وزن تولد و وزن 7 و 45 روزگی بره ها ثبت شد. نمونه خون میش ها در روز های 7- و 7 زایش و بره ها در 7 روزگی، از طریق سیاهرگ وداج جمع آوری و فراسنجه های خونی اندازه گیری شد. به منظور بررسی متابولیسم گلوکز در میش ها، یک هفته قبل از زایمان از هر تیمار 4 راس میش به طور تصادفی انتخاب و یک آزمون تحمل گلوکز به روش تزریق درون رگی گلوکز (تزریق500 میلی گرم گلوکز به شکل دکستروز 50% به ازای هر کیلوگرم وزن زنده به داخل ورید وداج) انجام و سپس سرعت زدوگی پلاسما از گلوکز، زمان رسیدن به نصف و سطح زیر منحنی محاسبه شد. در آزمایش دوم تعداد 24 راس بره نر 3-4 ماهه نژاد مهربان (با میانگین وزنی 95/1± 96/30 کیلوگرم) انتخاب و برای مدت 2 ماه با جیره پایه مشابه تغذیه شدند. این آزمایش بصورت فاکتوریل 2×2 و در قالب طـرح کاملاً تـصادفی با 4 تیمار و 6 تکرار بود. تیم