احمد ارشادی

این پژوهش باهدف بررسی اثر نوردهی تکمیلی پایان روز بر تحمل به شوری توت فرنگی رقم پاروس در شرایط گلخانه ای انجام شد. تیمارهای نوردهی شامل 1- شاهد (عدم نوردهی تکمیلی)، 2 - نور تکمیلی قرمز 100%، 3- نور تکمیلی با نسبت قرمز 83% + آبی 17% و 4- نور تکمیلی با نسبت قرمز 66% + آبی 34% و سطوح شوری شامل صفر (شاهد) و 40 میلی مولار کلرید سدیم بود. نوردهی تکمیلی با استفاده از منبع نور ال ای دی به مدت 90 روز و هر روز چهار ساعت اعمال شد. تنش شوری ضمن افزایش تولید پراکسید هیدروژن و مالون دی آلدهید باعث افزایش نشت یونی و کاهش محتوی نسبی آب بافت ها شد. نوردهی تکمیلی به ویژه تیمارهای نوری 66% نور قرمز+ 34% نور آبی و 83% نور قرمز+ 17% نور آبی در شرایط تنش موجب افزایش غلظت تنظیم کننده های اسمزی پرولین و کربوهیدرات های محلول شد. نوردهی تکمیلی همچنین غلظت آنتی اکسیدان های غیر آنزیمی مانند فنل کل، فلاونوئیدها و ظرفیت آنتی اکسیدانی را افزایش داد. تولید پروتئین های محلول و فعالیت آنزیم های سوپر اکسید دیسموتاز، گایاکول پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و کاتالاز از طریق نوردهی تکمیلی به ویژه با تیمار 66% نور قرمز+ 34% نور آبی افزایش یافت. در شرایط تنش شوری، نوردهی تکمیلی به ویژه قرمز 100% موجب کاهش سدیم در ریشه و اندام هوایی و کاهش غلظت کلر در اندام هوایی شد که این می تواند به تعادل عناصر غذایی در گیاه و حفظ یکپارچگی سلولی و متابولیسم طبیعی گیاه کمک کند. نوردهی تکمیلی باعث افزایش وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه شد. در شرایط عدم تنش، نور قرمز 100% باعث بیشترین رشد رویشی در گیاهان شد ولی طی تنش شوری کاربرد نور آبی در ترکیب با نور قرمز مانع از کاهش شدید رشد شده و بین سه تیمار نور تکمیلی از نظر رشد اندام هوایی در شرایط تنش تفاوتی مشاهده نشد. نوردهی تکمیلی اثرات منفی تنش شوری را بر کاهش وزن تک میوه تقلیل داد. کاربرد نوردهی تکمیلی در شرایط تنش شوری سبب افزایش شاخص طعم در میوه های توت فرنگی از طریق افزایش مواد جامد محلول و کاهش اسیدیته قابل تیتراسیون آب میوه شد. نوردهی تکمیلی باعث افزایش فنل کل، فلاونوئید، آنتوسیانین، ویتامین ث و ظرفیت آنتی اکسیدانی در میوه ها شد. نتایج این پژوهش نشان داد که نوردهی تکمیلی باعث بهبود شاخص های مرتبط با تحمل به تنش شوری مانند غلظت تنظیم کننده های اسمزی و آنتی اکسیدان های آنزی