احمد ارشادی

گوجه فرنگی یکی از باارزش ترین منابع تأمین مواد معدنی و ویتامین ها در رژیم غذایی انسان است.مدت ماندگاریکم گوجه-فرنگی و عمر کوتاه آن با امکانات فرآوری نامناسب منجر به خسارت سنگین مالی می شود. بنابراین حفظ و فرآوری گوجه-فرنگی از اهمیت تجاری برخوردار است.خشک کردن یکی از روش های مطلوب نگهداری گوجه فرنگی است.فرآورده های گوجه فرنگی خشک شدهشاملگوجه فرنگی نصف شده، ورقه های گوجه فرنگی و پودرگوجه فرنگی در مقایسه با سایر محصولات گوجه فرنگی با توجه به خواص مناسب غذایی، دارای مصرف زیادی هستند.در میانفرآورده های گوجه فرنگی خشک شده، پودر گوجه فرنگی بازار خاص را در اختیار دارد. تولید پودر یک روش جایگزین برای گسترش عمر مفید مواد غذایی است. معمولا پودر میوه خیلی خشک، رطوبت دوست و حجم زیادی دارد. بنابراین در طول ذخیره سازی، حمل و نقل و اداره آن نیازمند مراقبت ویژه و بسته بندی سنگین است؛ که هزینه را افزایش می دهد. برای غلبه بر این مشکلات، تراکم پودر میوه به شکل قرص یک روش منحصر به فرد است. قرص سازیپودر میوه به علت راحتی در استفاده، ذخیره سازی، حمل ونقل و فرموله سازی محصول، محبوبیت زیادی به دست آورده است.پس از فرآیند قرص سازی، قرص های تشکیل شده دارای محتوای رطوبتی بالایی هستند. به نحوی که برای حمل ونقل و ذخیره سازی مناسب نیستند. بنابراین به منظور جلوگیری از فساد قرص ها و حفظ کیفیت آنها، خشک کردن قرص ها یکی از مراحل مهم پس از فرآیند قرص سازیمی باشد. فرآیند خشک کردنیکی از عملیات مهمی است که بر کیفیت و قیمت نهایی محصول اثرگذار است. روش های مختلف خشک کردن نقش مهمی در حفاظت از موادغذایی دارد. با این حال، تاثیر روش های مختلف خشک کردن بر کیفیت برخی از مواد غذاییروشن نیست. هدف از انجام این پژوهش، بهینه سازی فرآیند خشک کردنقرصفشردهتولیدشده از پودر گوجه فرنگی تحت شرایط مادون قرمز، مایکروویو- هوای گرم و خلائی است. آزمایش ها در خشک کن خلائی- مادون قرمز در پنج سطح دمای هوای محفظه(40، 50، 60، 70 و°C80) و پنج سطح فشار خلأ (20، 30، 40، 50 وkPa 60)، در خشک کن هوای داغ مادون قرمز در پنج سطح دمای هوای ورودی(40، 50، 60، 70 و°C80)،پنج سطح سرعت هوای ورودی(5/0، 1، 5/1، 2 وm/s 5/2) ودر پنج سطح توان مادون قرمز (0، 500، 1000، 1500 وW 2000) و در خشک کن مایکروویو- هوای گرم در پنج سطح دمای هوای ورودی(40، 50، 60، 70