عوامل محیطی به عنوان مهم ترین عامل موثر بر صفات مورفولوژیکی و نیز بیان ژن های بیوسنتزکننده ترکیبات ثانویه در گیاهان دارویی مطرح می باشد. در این تحقیق اثر ارتفاع در دو استان مازندران و گلستان روی برخی خصوصیات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه گزنه مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری از مناطق مختلف در زمان گلدهی گیاه صورت پذیرفت. داده ها در قالب طرح کاملا تصادفی، بصورت آشیانه ای با استفاده از نرم افزار آماری SAS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر ارتفاع و اکوتیپ به صورت معنی داری خصوصیات مورفولوژیک و بیوشیمیایی گزنه را تحت تاثیر قرار داد. نتایج نشان داد که مقدار هر سه صفت طول و عرض برگ و نیز طول اندام هوایی گیاه با افزایش ارتفاع از سطح دریا کاهش یافت به طوری که کمترین میزان طول و عرض برگ و کمترین ارتفاع گیاه و نیز بیشترین میزان کلروفیل در منطقه له کوه مازندران با ارتفاع 2250 متر بدست آمد. همچنین نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که میزان ترکیبات فنلی و فلاونوئید ها، اسید کلروژنیک، اسید کافئیک و روتین در برگ گیاه گزنه با افزایش ارتفاع بیشتر شد به نحوی که بیشترین میزان ترکیبات فوق در در ارتفاع 2250 متری منطقه له کوه مازندران مشاهده گشت.
